Μια Βελκουλέσκου στο Κυπριακό

Δεν έχω την ειδικότητα να κρίνω επιστημονικά αν όλες αυτές οι επιλογές που προκρίνονται στην οικονομία ως απόρροια του μνημονίου είναι σωστές ή λάθος. Αυτό που αναγνωρίζω και νομίζω κατανοεί ο μέσος άνθρωπος είναι ότι μέσω του μνημονίου επιτελούνται στη χώρα μας καθημερινές αλλαγές στη νομοθεσία και στους κανονισμούς λειτουργίας αυτού του κράτους και κατ' επέκταση στη νοοτροπία και το modus operandi της κυπριακής κοινωνίας που υπό άλλες συνθήκες σίγουρα θα ήταν αδύνατο να επιτευχθούν.

Αυτό που στην ουσία επέβαλε το μνημόνιο στην Κύπρο είναι μια σκληρή διαδικασία καταναγκαστικής σύνθεσης απόψεων στην καλύτερη περίπτωση ή επιβολής των απόψεων των δανειστών μας στη χειρότερη, διότι ως κοινωνία πρώτον αποτύχαμε να διαχειριστούμε τα προβλήματά μας και δεύτερον και πιο σημαντικό διότι δεν είχαμε την πολιτική παιδεία να αναλάβουμε αυτή την ευθύνη. Όπως κάποτε μου είπε ο πρώην υπουργός Παιδείας Ανδρέας Δημητρίου, αποτύχαμε ως κοινωνία και ως κράτος διότι δεν είχαμε τα εφόδια να αρθούμε στο ύψος της πολυπλοκότητας των προβλημάτων μας. Πώς αλλιώς; Η πολιτική μας ηγεσία είναι μέτρια και ρέπει προς τον λαϊκισμό. Η οικονομική ελίτ της χώρας αποδείχθηκε διεφθαρμένη. Οι διανοούμενοι είναι ανύπαρκτοι. Οι πολίτες της χώρας εκλαμβάνουν την πολιτικοποίησή τους ως συμμετοχή σε κομματικές μάντρες, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών απλώς ενδιαφέρεται κατά περίπτωση αγόμενο και φερόμενο από τις ανοησίες που προβάλλουν δίκην πληροφόρησης τα περισσότερα ΜΜΕ. Αν αυτή είναι η πραγματικότητα στη χώρα μας, πιστεύει κανείς ότι έχουμε τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε σοβαρά την πολυπλοκότητα του Κυπριακού, έχοντας επιπλέον απέναντί μας την τ/κ κοινότητα η οποία κρινόμενη με την ίδια αυστηρότητα είναι μάλλον χειρότερη από μας;

Οικονομία

Στην οικονομία, λόγω μνημονίου, οι ελεύθερες περιοχές είναι όλες προς πώληση. Παίξαμε και χάσαμε, λένε, στο Κυπριακό και τα διεθνή χρηματιστήρια, αυτή δε τη στιγμή που συνομιλούμε όλοι οι χρεώστες στις τράπεζες, υπό κάποια διαδικασία η οποία δεν μπορεί να ξεπεράσει τους 12 μήνες, είναι δυνατό να χάσουν τα σπίτια και τις περιουσίες τους. Κινδυνεύουν να μετατραπούν σε πρόσφυγες χάνοντας τους κόπους μιας ζωής. Και το χειρότερο; Από τη στιγμή που θα ξεκινήσει η διαδικασία πλειστηριασμού ενός ακινήτου δεν θα μπορεί να έχει εμπλοκή το δικαστήριο. Η χρήση της νομικής διαδικασίας, αν είναι εφικτή, θα είναι δυνατή μόνο πριν ξεκινήσει η διαδικασία πλειστηριασμού, όταν δηλαδή η τράπεζα αποστείλει στον χρεώστη το τελεσίγραφό της να αποπληρώσει τα χρέη του. Τότε εκεί ίσως κάποιοι ευφάνταστοι δικηγόροι, αν διακριβώσουν παρατυπίες στην αποστολή της επιστολής ή τεκμηριώσουν μη παραλαβή της επιστολής, θα μπορούν ίσως να κερδίσουν κάποιο χρόνο. Στη συνέχεια θα εκτιμηθεί το ακίνητο και θα ορισθεί ο πλειστηριασμός στο 80% της τιμής, μετά στο 50%, αργότερα θα γίνει επανεκτίμηση και πάει λέγοντας, με την τιμή να καθορίζεται στο ποσό που επιβάλλει η ελεύθερη αγορά. Θα πρέπει να τονισθεί ότι μέχρι στιγμής ακούσαμε οικονομικά και επιχειρήματα κοινωνικής υφής για τη διαδικασία αυτή, δεν ακούσαμε όμως τα γνωστά επιχειρήματα περί του ξεπουλήματος της πατρώας γης. Ακόμα δεν έχω δει τον φίλο μου τον Ζαχαρία Κουλία να υψώνει το φλάμπουρο της αντίστασης. Στις ελεύθερες περιοχές, λοιπόν, αν κρίνουμε από τις συνεχείς πωλήσεις σε Ρώσους και Κινέζους, η γη μάλλον είναι προϊόν και όχι αντικείμενο επίδειξης των πατριωτικών μας αισθημάτων.

Κυπριακό

Βεβαίως όταν η πολιτική μας ηγεσία συζητά το περιουσιακό στο Κυπριακό η λογική είναι εντελώς διαφορετική. Η πλευρά μας επιμένει στο δικαίωμα του ιδιοκτήτη της περιουσίας στα κατεχόμενα να έχει τον πρώτο λόγο, επιμένει στο δικαίωμα της ατομικής προσφυγής στο ΕΔΑΔ επικαλούμενη τις υποθέσεις Τιτίνας Λοϊζίδου και Όραμς και κυρίως δεν αποδέχεται ανταλλαγή ή αποζημίωση διότι η πατρώα γη δεν είναι προς ξεπούλημα. Όποιος τολμήσει εξάλλου να πει το αντίθετο η τύχη του είναι προδιαγεγραμμένη. Τον στολίζουν με επίθετα του τύπου προδότης, μειωμένων εθνικών αντιστάσεων και οπαδό των γενναιόδωρων προσφορών προς τους Τούρκους. Σε αυτό συντείνει και το κλίμα που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία 40 χρόνια. Για τα κατεχόμενα εδάφη μας έχουν γραφτεί ωδές και ποιήματα, ενώ και τα βουνά και οι θάλασσές μας φαίνεται να μας συμπονούν και συμμετέχουν στην αναζήτηση δικαιοσύνης. Π.χ. όλοι τραγουδώντας αναμένουν από τον Πενταδάκτυλο να ανασηκώσει την πλάτη και να αποσείσει τους Τούρκους, ενώ καμιά φορά αναρωτιόμαστε πώς έφερε τους Τούρκους η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας! Ακούσατε ποτέ κανένα τραγούδι γεμάτο παράπονο για τη θάλασσα της Πάφου γιατί μας έφερε μερικές χιλιάδες Κινέζους; Για το Τρόοδος μήπως;
Η σύγκριση
Σαφέστατα και το θέμα δεν είναι ακριβώς το ίδιο αν και κάποιοι πολιτικοί ήδη έχουν συγκρίνει την κατοχή της Κύπρου στον βορρά από την Τουρκία με την κατοχή της νότιας Κύπρου από την τρόικα. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην υποκρισία των ηγετών μας γενικότερα, με το ερώτημα να τίθεται ευθέως: Μήπως αυτό που χρειαζόμαστε στο Κυπριακό είναι ένα σκληρό μνημόνιο το οποίο θα πειθαναγκάσει Έλληνες και Τούρκους να συμβιβαστούν, όσο απάνθρωπο κι αν αυτό ακούγεται; Μήπως χρειαζόμαστε στο τραπέζι των συνομιλιών την κυρία Βελκουλέσκου;
Έως τότε βέβαια, η συνέπεια για την υπεράσπιση της πατρίδας μας από Τούρκους και δανειστές θα ελέγχεται ως ανακόλουθη: Με την πατρίδα μας, όταν μας συμφέρει, "να μην έχει κρικέλια για να την πάρεις στους ώμους και να φύγεις", αλλά όταν υπεισέρχονται οι μπίζνες να την κάνουμε φορτωτική για το Πεκίνο. Με τους απλούς ανθρώπους να έχουν πληρώσει το τίμημα της προσφυγιάς το 1974, με τους απλούς ανθρώπους να πληρώνουν και σήμερα. Το 1974 οι κατοχικές δυνάμεις ήταν οι Τούρκοι και σήμερα οι δανειστές μας. Και στις δύο περιπτώσεις είχαν ενδιάμεσους τους Κύπριους πολιτικούς και εν γένει τη νομενκλατούρα αυτού του τόπου. Υπάρχει διέξοδος; Παρόλη την αντίθεση που περιγράψαμε πιο πάνω υπάρχει πάντα και μια δυνατότητα σύνθεσης εφόσον προχωρήσουμε σε ρήξη με τον κακό μας εαυτό. Η λύση σήμερα του Κυπριακού είναι δυνατό να τερματίσει την κατοχή και στον βορρά και στον νότο της Κύπρου.