Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015

30 άτομα χρωστούν 5 δισ. ευρώ

Οι μεγαλοχρεώστες της Τράπεζας Κύπρου, η πρώτη κατοικία και η Βουλή




Πέντε κατηγορίες δανείων 30 μεγαλοοφειλετών, που εκπροσωπούν συνολικά 45 εταιρείες, έχει ενώπιόν της η Τράπεζα Κύπρου συνολικού ύψους 5.26 δισ. ευρώ, κάποια από τα οποία άρχισαν να εξυπηρετούνται, κάποια άλλα βρίσκονται σε διαδικασία ξεκαθαρίσματος, άλλα δεν προχωρούν καθόλου και άλλα έχουν επανακτηθεί με κατάσχεση
Σύμφωνα με τον πλήρη αναθεωρημένο κατάλογο (αρχές Φεβρουαρίου) που έχει στη διάθεσή του και δημοσιεύει  ο «Πολίτης», τα δάνεια των μεγαλύτερων εταιρειών, που έγιναν κατευθείαν από την Τράπεζα Κύπρου είτε μεταφέρθηκαν από την πρώην Λαϊκή, διαχωρίζονται σε 5 μεγάλες κατηγορίες
των υποθηκών, αφού έχουν εξαντληθεί όλες οι νομικές διαδικασίες. Τα δάνεια αυτά αντιστοιχούν γύρω στο 50% των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχει η Τράπεζα Κύπρου, τα οποία ανέρχονται σε 10,4 δισ. ευρώ και στο 20% του συνόλου των μη εξυπηρετουμένων σε όλες τις τράπεζες της χώρας. Την ίδια στιγμή τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που αφορούν έμμεσα ή άμεσα την πρώτη κατοικία υπολογίζονται γύρω στα 4 δισ., δηλαδή κοντά στο 14% των μη εξυπηρετουμένων, ενώ σύμφωνα με προκαταρκτικές μελέτες τα δάνεια πρώτης κατοικίας κάτω των 300.000 μόλις ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, αντιστοιχώντας περίπου στο 3,5% του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων ολόκληρου του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου. Σύμφωνα με τον πλήρη αναθεωρημένο κατάλογο (αρχές Φεβρουαρίου) που έχει στη διάθεσή του και δημοσιεύει σήμερα ο «Πολίτης», τα δάνεια των μεγαλύτερων εταιρειών, που έγιναν κατευθείαν από την Τράπεζα Κύπρου είτε μεταφέρθηκαν από την πρώην Λαϊκή, διαχωρίζονται σε 5 μεγάλες κατηγορίες:
  • Δάνεια τα οποία έχουν υποστεί αναδιάρθρωση και εξυπηρετούνται.
  • Δάνεια για τα οποία έχει υπάρξει κατ’ αρχήν συμφωνία.
  • Δάνεια για τα οποία ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις, αλλά η διαδικασία κινείται αργά και δεν έχουν ολοκληρωθεί.
  • Δάνεια για τα οποία ξεκίνησε διαδικασία, αλλά στην πορεία έχει αποτελματωθεί η συζήτηση.
  • Δάνεια που δεν αποπληρώθηκαν και έχουν κατασχεθεί οι εξασφαλίσεις (επανακτηθεί).

Στις πρώτες 2 κατηγορίες, με σύνολο δανείων τα 3,127 δισ. ευρώ, η κατάσταση έχει καλώς ή βαίνει καλώς. Στις άλλες 3 κατηγορίες, οι οποίες έχουν να κάνουν με το υπόλοιπο 1,899 δισ. ευρώ, η κατάσταση δεν μπορεί να θεωρεί ευοίωνη, αφού υπάρχουν πραγματικές δυσκολίες που οδηγούν ακόμα και σε κατάσχεση των εξασφαλίσεων που δόθηκαν.

Τα αναδιαρθρωμένα

Πρόκειται για δάνεια ύψους 983 εκατ. ευρώ για τα οποία η Τράπεζα Κύπρου αισθάνεται ευτυχής, αφού με συνεργασία των χρεωστών έχουν αναδιαρθρωθεί και σε γενικές γραμμές εξυπηρετούνται. Ανάμεσα στις εταιρείες που έδειξαν να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους συμπεριλαμβάνονται μερικές από τις μεγαλύτερες στην Κύπρο, όπως το ΝΚ Σιακόλας Γκρουπ, Αθηαινίτης, Λευκαρίτης Γκρουπ, Γαλαταριώτης Γκρουπ, και Α/φοί Κωνσταντίνου.

Κατ’ αρχήν συμφωνία

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κατηγορία δανείων ύψους 2,144 δισ. ευρώ στα οποία επήλθε κατ’ αρχήν συμφωνία και αναμένεται σύντομα (το αργότερο μέχρι τον Απρίλιο) να υπογραφούν οι τελικές συμφωνίες για να ξεκινήσει η εξυπηρέτησή τους. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται αρκετές από της εταιρείες Λανίτη (Aphrodite Hills, Cybarco, Lanitis Hotels, Limassol Marina) και τα συγκροτήματα Λεπτός (με χρέη 326 εκατ. ευρώ) και Αρίστο (299 εκατ. ευρώ), η Sharelink (168 εκατ. ευρώ), η εταιρεία ξενοδοχείων Τσώκκος (250 εκατ. ευρώ) και το Λαϊκό Καφεκοπτείο (113 εκατ. ευρώ). Όπως γίνεται αντιληπτό από τις υποσημειώσεις της ίδιας της τράπεζας, τα μεγάλα αυτά συγκροτήματα βρίσκονται σε διαδικασία πώλησης ή παραδίδουν στη διαχείριση της τράπεζας μερικά από τα μεγαλύτερά τους έργα.


Δάνεια σε διαπραγμάτευση

Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται δάνεια ύψους 825 εκατ. ευρώ και η επίτευξη συμφωνίας αναδιάρθρωσης μάλλον ακόμα βρίσκεται μακριά. Σε αυτή την κατηγορία βρίσκονται η Quality Group (144 εκατ.) η Pafilia (90 εκατ.) η Lanitis Topco (158 εκατ.) και η Primetel (59 εκατ.). Σύμφωνα με τις υποσημειώσεις της Τράπεζας Κύπρου, κάποιες από τις εταιρείες αυτές δεν έχουν απαντήσει στην τράπεζα, κάποιες συνομιλούν σε μια προσπάθεια να αντιληφθούν το εύρος των απαιτήσεων που υπάρχει από πλευράς τράπεζας, ενώ κάποιες άλλες βρίσκονται σε διαδικασία πώλησης κάποιων περιουσιακών στοιχείων, για να προσέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με περισσότερα όπλα στη διάθεσή τους.

Αποτελματωμένα δάνεια

Αυτή η κατηγορία δανείων αφορά 525 εκατ. ευρώ και έχει να κάνει με 3 μεγάλες εταιρείες. Πρόκειται για το Γκρουπ Παρασκευαΐδη, το οποίο οφείλει 203 εκατ. ευρώ, το Aqua Sol Group με 200 εκατ. ευρώ και το Ζαβός Γκρουπ με 122 εκατ. ευρώ. Στην πρώτη περίπτωση καταβάλλεται προσπάθεια για παραχώρηση στην τράπεζα δανειακών χαρτοφυλακίων στη Ρουμανία, στη δεύτερη έχει ορισθεί διαχειριστής για σκοπούς ασφαλείας, ενώ στην τρίτη περίπτωση είχε επέλθει μια αρχική συμφωνία, αλλά υπήρξε υπαναχώρηση εκ μέρους του χρεώστη.

Κατασχέσεις

Στην πέμπτη κατηγορία περιλαμβάνονται δάνεια ύψους 549 εκατ. ευρώ που δεν αποπληρώθηκαν, με αποτέλεσμα η τράπεζα να προχωρήσει σε επανάκτησή τους. Συγκεκριμένα οι κατασχέσεις αφορούν 4 εταιρείες: Τη Δράκος Γκρουπ (156 εκατ.), την Ορφανίδης Γκρουπ (132 εκατ.), την Chacolis Group (132 εκατ.) και την Kouroushis Group (129 εκατ.).

Η Ελληνική Τράπεζα

Στην Ελληνική Τράπεζα, λόγω μεγέθους, τα επισφαλή δάνεια αγγίζουν τα 2,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα αφορούντα την πρώτη κατοικία είναι 250 εκατ. Το δύσκολο κομμάτι βέβαια για την Ελληνική είναι άλλο. Ότι δηλαδή οι περισσότεροι από τους 30 βασικούς χρεώστες της Τράπεζας Κύπρου είναι και δικοί της χρεώστες, με μικρότερα αλλά όχι ευκαταφρόνητα ποσά, όπως π.χ. οι εταιρείες Λανίτης και Σιακόλας. Όπως μας λέχθηκε πάντως κανένα μη εξυπηρετούμενο δάνειο δεν ξεπερνά τα 80 εκατ. ευρώ, με εξαίρεση το σύνολο των δανείων της Εκκλησίας, τα οποία φθάνουν τα 250 εκατ. ευρώ. Μόνο η Μονή Κύκκου έχει 45 εκατ. ευρώ υπό μορφή μη εξυπηρετούμενων δανείων, με την τεχνοκρατική ομάδα της Ελληνικής να βρίσκεται τους τελευταίους μήνες σε εργώδεις διαπραγματεύσεις με την Εκκλησία για να διασφαλισθούν οι τρόποι αποπληρωμής.

ΑΠΟΨΗ
Μη εξυπηρετούμενα και πρώτη κατοικία

Από το σύνολο των 28 δισ. ευρώ που οι τράπεζες θεωρούν ως μη εξυπηρετούμενα, μόνο τα 4,2 δισ. αφορούν άμεσα ή έμμεσα την πρώτη κατοικία. Από αυτά, δάνεια ύψους 1,2 δισ. βρίσκονται στην κατοχή του Συνεργατισμού, γύρω στο 1 δισ. στην Τράπεζα Κύπρου, 350 εκατ. στον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης, 250 εκατ. στην Ελληνική και τα υπόλοιπα σε ελληνικές και άλλες τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο. Σύμφωνα με πηγή της Τράπεζας Κύπρου, απαιτείται είτε από την Κεντρική Τράπεζα είτε από την κάθε τράπεζα χωριστά να εκπονηθεί μελέτη για να διαφανεί πόσα από αυτά τα δάνεια αφορούν το κτίσιμο πρώτης κατοικίας και πόσα την υποθήκευση της πρώτης κατοικίας για απόκτηση π.χ. δεύτερης -εξοχικής- κατοικίας ή για να χρησιμοποιηθεί το δάνειο για χρηματοδότηση άλλων δραστηριοτήτων. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η Βουλή αυτήν τη στιγμή συζητά το θέμα των εκποιήσεων στην προσπάθειά της να περισώσει την πρώτη κατοικία, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει ενώπιόν της τους πραγματικούς αριθμούς. Με αποτέλεσμα, αντί να προστατεύονται δικαίως οι δυσπραγούντες ιδιοκτήτες πρώτης κατοικίας, να μπαίνουν στο ίδιο καλάθι όλοι, συμπεριλαμβανομένων και των μεγαλοχρεωστών. Μια προκαταρκτική μελέτη που ετοιμάστηκε από στελέχη της Τράπεζας Κύπρου το περασμένο καλοκαίρι καταδεικνύει ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κάτω των 300.000 ευρώ που αφορούν πραγματικά την πρώτη κατοικία δεν ξεπερνούν το 1,4 δισ. ευρώ. Αν επιβεβαιωθεί το ποσό αυτό μέσα από μελέτη της Κεντρικής Τράπεζας, και κυρίως αν αντιπαραβληθεί με τα υπόλοιπα 27 δισ. που οφείλουν μεγάλοι και μεσαίοι χρεώστες, μάλλον είναι πολύ μικρό για να τεθεί η συλλογή του ως προτεραιότητα από τις τράπεζες, όπως υποστηρίζουν κάποια κόμματα στη Βουλή. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, «εάν η τρόικα είχε έγκαιρα αυτούς τους αριθμούς ενώπιόν της δεν θα ετίθετο καν θέμα πρώτης κατοικίας στο μνημόνιο».
 Όπως κατήγγειλε πρόσφατα ο εκτελεστικός διευθυντής της Τράπεζας Κύπρου Τζον Χούρικαν, τα κόμματα στην πραγματικότητα με το πάγωμα των εκποιήσεων δεν θέλουν να προστατέψουν την πρώτη κατοικία, αλλά κάποιους μεγαλοχρεώστες, και μαζί του συντάσσεται τόσο η διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας όσο και οι άλλοι τραπεζίτες. Πόσο ευσταθεί και κυρίως πόσο αξιόπιστη μπορεί να είναι αυτή η κατηγορία, όταν εκτοξεύεται από τραπεζικά ιδρύματα τα οποία ευθύνονται βαρύτατα για την οικονομική καταστροφή αυτής της χώρας; Λόγω λοιπόν αυτού του ελλείμματος αξιοπιστίας, πρέπει τάχιστα να εγκριθεί από τη Βουλή και το νομοσχέδιο περί αφερεγγυότητας. Από την άλλη, και κρίνοντας από τις πάμπολλες αποκαλύψεις των τελευταίων χρόνων γύρω από τη χρηματοδότηση των κομμάτων, μπορεί με ευκολία κανείς να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μεγάλος αριθμός από τους σημερινούς 30 μεγαλοοφειλέτες υπήρξαν οι κύριοι χρηματοδότες των κομμάτων, συμπεριλαμβανομένων, σε αυτούς, και των πρώην αμαρτωλών τραπεζών. Θα ήταν βέβαια άδικο, πλην μερικών εξόφθαλμων εξαιρέσεων, να αποδοθεί σκοπιμότητα στην πλειοψηφία των βουλευτών, οι οποίοι δρουν και συμπεριφέρονται περισσότερο συναισθηματικά και ανθρωπιστικά. Καλό βέβαια θα ήταν να δηλώνουν ανθρωπιστές, αλλά να έχουν μπροστά τους και τα ακριβή στοιχεία.