Τετάρτη 7 Απριλίου 2021

Ο ξεροκέφαλος Αχαιός έφυγε

 Ο Τάσσος όπως τον γνώρισα ως δημοσιογράφος


.





Ο Τάσσος Παπαδόπουλος, από την περασμένη Παρασκευή, ανήκει στην ιστορία. Με βάση τα έργα και τις ημέρες του και αφού ο χρόνος ξεπεράσει τις συμπάθειες και τις εμπάθειες του παρόντος θα επιχειρήσει να καταγράψει τις διαστάσεις της πορείας του, των έργων και της σκέψης του.
Προσωπικά τον γνώρισα λίγο μετά το 1988 όταν επέστρεψα από τις ΗΠΑ και άρχισα να δημοσιογραφώ σε διάφορα ΜΜΕ. Ήταν τότε πρόεδρος της περιθωριοποιημένης Ένωσης Κέντρου αλλά πάντοτε δεινός αρθρογράφος μέσω των στηλών της εφημερίδας "Κήρυκας" με το ψευδώνυμο "Δημόκριτος". Λίγο αργότερα επανήλθε στην κεντρική σκηνή της πολιτικής ζωής. Η εκλογή του Γιώργου Βασιλείου επέβαλε την επανένταξή του στο ΔΗΚΟ με το οποίο το 1991 εξελέγη βουλευτής Λευκωσίας παρά το ότι ο Σπύρος Κυπριανού τον έβαλε τελευταίο στη λίστα. Τον Σπύρο Κυπριανού δεν τον χώνευε από το 1976, προφανώς γιατί πίστευε ότι ξεγέλασε τον Μακάριο και του έδωσε το χρίσμα για την ίδρυση του ΔΗΚΟ. Θυμόταν επίσης λίγα χρόνια αργότερα την ταλαιπωρία που του προκάλεσε πολιτικά και κυρίως επαγγελματικά με τη υπόθεση του "Εγκεφάλου". Τον υπολόγιζε όμως μέχρι τέλους γιατί ήταν πονηρός σαν αλεπού, έλεγχε το κόμμα και μπορούσε ανά πάσα στιγμή να τον περιθωριοποιήσει. Κάποιοι μετά την επάνοδό του στο ΔΗΚΟ του ζητούσαν να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία του κόμματος απέναντι στον Σπύρο. Κατά βάθος το ήθελε αλλά ήταν αρκετά έξυπνος ώστε να γνωρίζει ότι δεν τον έπαιρνε. Τον ρώτησα μετά τη σχετική φημολογία τι θα έκανε και πήρα μια απάντηση που δεν θυμίζει τον Τάσσο που όλοι έχουν στο μυαλό τους σήμερα: "Εγώ να αμφισβητήσω τον Σπύρο; Εγώ θα είμαι κάτω από την εξέδρα που θα μιλά και θα τον χειροκροτώ ώσπου τα σιέρκα μου να γίνουν μπακλαβάς". Είχε κατανοήσει ότι Πρόεδρος του ΔΗΚΟ θα γινόταν μόνο με την έγκριση του Σπύρου και παρά το ότι αυτό τον εξόργιζε, είχε αποφασίσει να περιμένει. Ο χρόνος εξάλλου μετά την αποχώρηση του Αλέξη Γαλανού από το κόμμα δούλευε μόνον γι΄ αυτόν και το ήξερε". Όταν μετά το 1992 άρχισα να συνεργάζομαι με το ραδιόφωνο και την τηλεόραση του ΡΙΚ τον έβλεπα πολύ συχνά, ενώ αρκετές φορές μιλούσαμε αρκετή ώρα και στο τηλέφωνο. Συνέχεια παραπονιόταν ότι οι δημοσιογράφοι του "τρώνε το χρόνο", θυμίζοντάς μου με έναν συμπαθητικό κομπασμό στον τόνο της φωνής του πόσα χρεώνει την ώρα στους πελάτες του δικηγορικού του γραφείου. Όσες φορές πάντως του ζήτησα να παρέμβει στο ραδιόφωνο ως πρόεδρος τότε της επιτροπής εξωτερικών της Βουλής δεν μου αρνήθηκε ποτέ. Η μόνη προϋπόθεση βέβαια ήταν να είναι ο ίδιος ενημερωμένος. Ιδιαίτερα σε διεθνή θέματα ήταν περισσότερο απαιτητικός. Θυμάμαι το 1994 του είχα ζητήσει μια παρέμβαση για την Τσετσενία μετά την εισβολή της Ρωσίας. Με υποχρέωσε να του στείλω με φαξ όλες τις ανταποκρίσεις του πρακτορείου Ρόιτερς και του Ασσοσιέτεντ Πρες στο δικηγορικό του γραφείο, όπου κάθε βράδυ ξενυκτούσε, για να τις διαβάσει. Ήθελε πάντα οι παρεμβάσεις του να είναι τεκμηριωμένες,"γιατί εν μου αρέσκει να βγκαίννω τζιαι να λαλώ πελλάρες όπως κάμνουν οι περισσότεροι συνάδελφοι μου στην Βουλή". Γι΄ αυτές του τις ατάκες οι περισσότεροι συνάδελφοι του στη Βουλή τον μισούσαν. Τον εκτιμούσαν αφάνταστα μερικοί στους οποίους φρόντιζε να μεταδίδει τη συμπάθειά του γιατί τους θεωρούσε σοβαρούς. Οι αντιπαθούντες βέβαια του έβαζαν συνεχώς τρικλοποδιές. Την περίοδο που έκανα την πολιτική εκπομπή "Διάλογος" στο ΡΙΚ τον κάλεσα με τη σύμφωνη γνώμη του παραγωγού Πάμπου Ταραμίδη να εκπροσωπήσει το ΔΗΚΟ σε κάποιο θέμα. Η παρέμβαση από το ΔΗΚΟ υπήρξε ακαριαία. Επικοινώνησαν με τον τότε διευθυντή και του υπαγόρευσαν να κληθεί ο Αλέξης Γαλανός αντί του Τάσσου. Διαφώνησα με την μεθόδευση αυτή, αρνήθηκα να κάνω την εκπομπή και ενημέρωσα τον Τάσσο. Θαρρώ ότι από τότε έπαψε να με θεωρεί "δηλωσιογράφο", όπως θεωρούσε όλους αυτούς οι οποίοι του προσκολλήθηκαν μετά την ανάρρηση του στην προεδρία και τις τελευταίες μέρες του πλέκουν το εγκώμιο. Ο δικηγόρος

     Ήταν πολύ περήφανος για τη δουλειά του και την επιτυχία που είχε ως δικηγόρος. Έχω την εντύπωση ότι για το λόγο αυτό, ότι δηλαδή η δικηγορία του επέτρεψε να έχει μια αξιοπρεπή ζωή, δεν έπαψε ποτέ του να είναι και να συμπεριφέρεται ως δικηγόρος. Η επιτυχία του εξάλλου ήταν η πειστικότερη απάντηση και η ασπίδα του σε όλους εκείνους τους καλοθελητές που τον κακολογούσαν ότι παντρεύτηκε τη Φωτεινή για τα λεφτά της. Ακόμα κι όταν έγινε πρόεδρος, μάλλον εμβολίασε το προεδρικό αξίωμα με τον εργασιακό κώδικα του δικηγόρου, αφού το υπουργικό του συμβούλιο λειτουργούσε όπως το "Tassos Papadopoulos & Σία Ltd". Δεκάδες ώρες διάβασμα, πάρα πολλά σημειώματα και υποδείξεις στους υπουργούς σε σημείο που γινόταν δυσάρεστος ακόμα και σε φίλους του υπουργούς όπως ο Πεύκιος. Στη δικηγορία υπάρχουν κανόνες, νόμοι και μια δεοντολογία την οποία ο Τάσσος γνώριζε. Στην πολιτική ωστόσο οι κανόνες είναι πολύ διαφορετικοί. Ο Τάσσος έδειχνε να τους υποτιμά. Ακόμα κι όταν βρέθηκε στο ταμείο της προεκλογικής του εκστρατείας το 2003 ποσό 50.000 λιρών από μια πολυεθνική βρετανική εταιρεία την "Watford Petroleum" η απάντηση του ήταν δικηγορίστικη. "Δεν έκανα τίποτα παράνομο". Την ίδια απάντηση έδινε και όταν το δικηγορικό του γραφείο αναλάμβανε να εκπροσωπεί μεγάλες επιχειρήσεις που διαπραγματεύονταν με τον ίδιο και την Κυβέρνησή του.


Προς την προεδρία

Με την έκδοση του "Πολίτη" το 1999 οι σχέσεις μου με τον Τάσσο Παπαδόπουλο παρέμειναν πολύ καλές. Το 2000 ανέλαβε επιτέλους την προεδρία του ΔΗΚΟ και η αυτοπεποίθησή του βρισκόταν στα ύψη. Λίγο αργότερα ωστόσο εμφανίστηκαν τα πρώτα προβλήματα υγείας. Σε κάποιο ταξίδι στις Βρυξέλλες με ομάδα Κυπρίων βουλευτών λιποθύμησε. Ήταν το πρώτο μήνυμα του καρκίνου του προστάτη. Αρκετούς μήνες αργότερα κι όντας υποψήφιος για την προεδρία της Δημοκρατίας, μου περιέγραψε τις συνθήκες μιλώντας με συγκίνηση για τη στάση του Νίκου Αναστασιάδη. Ναι ο Τάσσος εκτιμούσε πολύ τον Νίκο Αναστασιάδη: " Ήμασταν έτοιμοι να φύγουμε από τις Βρυξέλλες αλλά λόγω της λιποθυμίας μου έπρεπε να πάω για εξετάσεις σε κλινική. Ο Νίκος μου είπε ότι θα μείνει μαζί μου και οι υπόλοιποι αναχώρησαν για την Κύπρο. Με εισήγαγαν στην κλινική και ο Αναστασιάδης έμεινε μαζί μου όλη τη νύκτα. Για μια στιγμή μάλιστα ήρθε από πάνω μου και με σκέπασε με την κουβέρτα... Φωνάζει, νευριάζει, διαφωνούμε, αλλά εν πολλά καλή η ψυχή του".

Κατά την προεκλογική περίοδο συναντηθήκαμε μερικές φορές, άλλοτε στην παρουσία και του κ. Σαρρή (πάντα κρατούσε ένα τσαντάκι και πλήρωνε το λογαριασμό) και άλλοτε του Γιώργου Ηλιάδη (δεν γνώρισα άνθρωπο που να αγαπά τον Τάσσο περισσότερο από τον Κόκο). Το μήνυμα που ήθελε να στείλει ήταν διπλό: Πρώτον ο τόπος χρειάζεται ανανέωση, "αφού τον Κληρίδη κάμνουν τον ό,τι θέλουν οι υπουργοί του", δεύτερον επιθυμούσε διακαώς να στείλει το μήνυμα ότι θα πρέπει να θεωρείται πλέον ως ένας μετριοπαθής πολιτικός στο Κυπριακό. Μέσα από τις συνομιλίες μας ήταν έντονη η ανησυχία του μήπως δεν εκλεγεί, αφού και οι δημοσκοπήσεις έως και την εξαγγελία της υποψηφιότητας Μαρκίδη δεν συνηγορούσαν σε κάτι τέτοιο. Εξάλλου το έκρινε επιβεβλημένο να εκλεγεί αφού θεωρούσε τον εαυτό του ως μέρος της ιστορικής ηγεσίας του τόπου. "Εδώ βγήκε ο Σπύρος" έλεγε χαμογελώντας σαρδόνια. Αλλά και τον Κληρίδη "εμείς τον βγάλαμε πρόεδρο του Ενιαίου. Κάποτε μας κάλεσε με τον Γιωρκάτζη ο Μακάριος και μας είπε να κάνουμε κόμμα. Καθίσαμε και γράψαμε το καταστατικό και ύστερα σκεφτήκαμε ποιον να βάλουμε πρόεδρο. Πήγαμε στο γραφείο του Κληρίδη που τότε δεν είχε πολλές δουλειές, του το προτείναμε κι αυτός δέκτηκε". Δημόσια τον Κληρίδη σπάνια τον επέκρινε, ιδιωτικά όμως είχε πολλά να πει. Το ίδιο ίσχυε και για τον Χριστόφια. Πώς θα τα βρεις με το ΑΚΕΛ στα θέματα της Ευρώπης τον ρώτησα κάποτε; "Αυτούς τους Ακελικούς θα τους εξευρωπαΐσω", ήταν η απάντησή του. Το 2008 εάν εκλεγόταν ξανά στην προεδρία όχι μόνον θα τους "εξευρωπάιζε" αλλά θα τους διέλυε και το κόμμα.

Ο "Πολίτης"

Μετά την εκλογή του στην προεδρία ο Τάσσος Παπαδόπουλος δέκτηκε σύσσωμη τη συντακτική ομάδα του "Πολίτη" στο Προεδρικό για συνέντευξη και φαγητό. Η ατμόσφαιρα ήταν πολύ καλή. Σε αυτό ίσως συνέτεινε και το ότι η εφημερίδα στις τελευταίες 15 μέρες της προεκλογικής περιόδου είχε με δημοσκοπήσεις της προβλέψει την εκλογή του από τον πρώτο γύρο. Η συνέντευξη βέβαια ήταν πολύ πιεστική. Αν κρίνω εκ των υστέρων δεν του άρεσε. Την χρησιμοποιούσε πολύ η αντιπολίτευση για να του ασκεί κριτική χαρακτηρίζοντας τον ανακόλουθο. Μας είχε δηλώσει τότε ότι δεν αποδεχόταν το σχέδιο Ανάν και ότι θα δημοσιοποιούσε αυτή τη θέση, αλλά περίπου τον είχε προλάβει ο Ντενκτάς απορρίπτοντάς το πρώτος στη Χάγη.
Παρόλα αυτά και μέσα από τις αντιφατικές αυτές θέσεις συνέχισε να μπλοφάρει στο Κυπριακό με αποκορύφωμα την επιστολή του στο γενικό γραμματέα το Δεκέμβριο του 2003 από τον οποίο ζητούσε να αναζωπυρώσει την πρωτοβουλία του στο Κυπριακό.
Μου τηλεφώνησε μια μέρα και με κάλεσε να πάω στο προεδρικό να φάμε λουβιά. Τον ρώτησα αν θα έχει τόνο και κρεμμύδια. Γέλασε και μου είπε. Θα έχει και κρεμμύδια και τόνους. Συζητούσαμε επί 5 περίπου ώρες καπνίζοντας αρειμανίως. Ανησυχούσε πραγματικά για το Κυπριακό. Επέμενα ότι η ομάδα του δεν εκτιμούσε σωστά τις εξελίξεις στην Τουρκία και ότι η Τουρκία θα προχωρούσε. Θεωρούσε ότι η Τουρκία μπλοφάρει και ότι ο Ντενκτάς ως συνήθως θα αποχωρούσε από τις συνομιλίες όπως έκανε πάντα. Έτσι θα μπαίναμε στην Ευρώπη και από θέση ισχύος θα μπορούσαμε να πετύχουμε καλή διευθέτηση. Βασικά αυτή ήταν και η γραμμή Κληρίδη αλλά ήταν αρκετά εγωιστής να το παραδεκτεί. Τις επόμενες βδομάδες στην πραγματικότητα έκανε ό,τι θα έκανε και ο Γλαύκος Κληρίδης. Πήγε στη Νέα Υόρκη όπου δέκτηκε επιδιαιτησία, δέχτηκε τα χρονοδιαγράμματα και τα δημοψηφίσματα. Αν στη συνέχεια οι τύχες της τ/κ πλευράς εξαρτιόνταν από τον Ραούφ Ντενκτάς ο Τάσσος θα δικαιώνονταν απόλυτα. Οι εξελίξεις όμως ήταν καταιγιστικές και τον κατέλαβαν εξ απροόπτου. Ο Ντενκτάς θυσιάστηκε από την Άγκυρα και απέναντί του στήθηκε ο Ταλάτ ο οποίος μαζί με το επιτελείο του τουρκικού ΥΠΕΞ και τη συνδρομή αρκετών ξένων διπλωματών μας έκανε τη ζωή δύσκολη. Τότε άρχισε να ψάχνει διεξόδους


Κυπριακό

Τα είχε με τον Σημίτη ο οποίος προκήρυξε εκλογές αλλά αρνιόταν να δεχθεί διακοπή των συνομιλιών έως ότου ολοκληρωθεί η εκλογική διαδικασία στην Ελλάδα. Αυτή την τακτική την ακολουθούσε κατά κόρον η Τουρκία σε περίοδο συνομιλιών. Οι σχέσεις του με τον Ντε Σότο είχαν φτάσει στο απροχώρητο. Ο λαλίστατος αυτός διαπραγματευτής σε κάποια στιγμή είχε αρχίσει να ανασκαλεύει το παρελθόν, να ασχολείται με τη σχέση Γιωρκάτζη -Τάσσου λέγοντας σε διάφορους κύκλους πράγματα που τον ενόχλησαν ιδιαίτερα. Το θέμα έφτασε έως και τον Κόφι Ανάν με επιστολές μηνύματα και παρεμβάσεις της Λευκωσίας. Ο Τάσσος προσπάθησε αρχικά στις διαπραγματεύσεις του αεροδρομίου το Φεβρουάριο του 2004 να περάσει τη γραμμή του. Κατέθετε εκατοντάδες σελίδες σημειώματα και υπομνήματα που ετοίμαζαν οι πρέσβεις Τζιωνής και Μαυρογιάννης αλλά ο Ντε Σότο θεωρούσε και εν μέρει είχε δίκαιο, ότι ο Τάσσος ήθελε να κερδίσει χρόνο ποντάροντας στην έλλειψη χρόνου με στόχο τη μετάθεση των διαπραγματεύσεων μετά την 1η Μαΐου. Ο Τάσσος σε κατάσταση άγχους αναζήτησε τη συμμαχία των Ντενκτάς. Ζήτησε τη συνδρομή τους ώστε οι δύο κοινότητες να απορρίψουν από κοινού το σχέδιο Ανάν. Εδώ διέπραξε μέγα διπλωματικό σφάλμα. Ο Σερντάρ Ντενκτάς και το κόμμα του έως εκείνη τη στιγμή τάσσονταν εναντίον του σχεδίου Ανάν. Αμέσως μετά τις συναντήσεις και αφού αποκαλύφθηκε πλήρως η τακτική του Τάσσου άλλαξαν τροπάρι. Το κόμμα τους τάχθηκε υπέρ της ψήφου κατά συνείδηση στο δημοψήφισμα. Από το σημείο εκείνο και μετά η πλευρά μας έχασε το παιχνίδι και τα ερείσματα της διεθνώς. Όλοι πήγαιναν για το δεύτερο καλύτερο σενάριο. Η Τουρκία θα έλεγε ΝΑΙ, εμείς ΟΧΙ και θα φορτωνόμασταν τις ευθύνες. Ο Τάσσος είχε επιλέξει να χάσει τη μάχη ηρωικά όπως ο Ονήσιλος στον κάμπο της Μεσαορίας το 499 π.Χ. κόντρα στα περσικά στρατεύματα με στρατηγό τον Αρτύβιο. Πήγαινε στη μάχη όπως ο Ονήσιλος με τα πεπαλαιωμένα μυκηναϊκά άρματα του 10ου π.Χ. αιώνα, σύμβολο της συντηρητικότητας και της ξεροκεφαλιάς των Αχαιών. Ο Ονήσιλος ήθελε να ελευθερώσει την Κύπρο αλλά όταν το επιχείρησε είχε προλάβει να διασπάσει το εσωτερικό μέτωπο. Το ίδιο έκανε και ο Τάσσος ο οποίος μάλιστα είχε καλύτερη τύχη από τον τότε βασιλιά της Σαλαμίνας. Επιβίωσε και διά της περιρρέουσας ατμόσφαιρας ενέτεινε το διχασμό με αποτέλεσμα οι πολλοί να τον αγαπήσουν και οι λίγοι να τον μισήσουν παράφορα. Επαναπαύτηκε βέβαια στο 76% νομίζοντας ότι ήλεγχε την κατάσταση απόλυτα.
Μετά τα δημοψηφίσματα δεν τον ξανασυνάντησα. Τον επέκρινα έντονα στα άρθρα μου και αυτό δεν μπορούσε να το δεχθεί. Ο Γιώργος Ηλιάδης, ο στενότερος του άνθρωπος, σε μια συνάντησή μας διατύπωσε την κριτική του: "Συναντήθηκες τόσες φορές μαζί του και δεν έχεις πεισθεί για το πόσο δίκαιο έχει"; Ο Τάσσος μετά το 2004 λόγω της κριτικής που δέκτηκε και των αδιεξόδων που βίωνε στο Κυπριακό είχε γίνει πολύ πιο σκληρός. Μάλλον είχε υιοθετήσει κι αυτός το δόγμα Μπους μετά τον πόλεμο στο ΙΡΑΚ : "'Η είστε μαζί μου ή είστε εναντίον μου". Εγώ ήμουν εναντίον του και πιστεύω ότι κατά βάθος το εκτιμούσε. Μισούσε τους γλείφτες και τους κόλακες και γνώριζε πολύ καλά τους καιροσκόπους που τον περιτριγύριζαν. "Αν όλοι αυτοί που έρχονται σήμερα στο προεδρικό και λένε ότι με ψήφισαν θα είχα βγει με 90%", μου είπε κάποτε. Αν μετανιώνω για κάτι είναι η στα όρια της δημοσιογραφικής δεοντολογίας κριτική που άρχισα να του ασκώ μετά το Φεβρουάριο του 2006. Ως καθηγητής είχα δεχθεί δύο πειθαρχικές έρευνες (γιατί αρθρογραφούσα στον "Πολίτη") κατά τη γνώμη μου χωρίς λόγο, ενώ παρά τις αντιρρήσεις του Πεύκιου Γεωργιάδη διακόπηκε χωρίς να ενημερωθώ η απόσπασή μου στο Υπουργείο Παιδείας και βρέθηκα να διδάσκω σε δύο σχολεία ταυτόχρονα λες και ήμουν πρωτοδιόριστος.


Ο Μακάριος και η Αναστασία


Ο Τάσσος λάτρευε την οικογένειά του. Λάτρευε τη γυναίκα του Φωτεινή την οποία πάντα αποκαλούσε "κυρία" λάτρευε τα παιδιά του. Στη συνάντησή μας στο Προεδρικό ανάλωσε μεγάλο μέρος να μου μιλά για το Μακάριο και στη συνέχεια για την κόρη του Αναστασία. Από το δεύτερο όροφο μου έδειξε τα δύο κυπαρίσσια δίπλα από το άγαλμα του Μακαρίου. "Τα φύτεψε ο Μακάριος και δες πόσο έχουν μεγαλώσει". Ήταν ίσως ο μόνος πολιτικός που πίστευε μέχρι τέλος στο Μακάριο. Πίστευε ακόμα ότι αυτός ήταν ο πραγματικός συνεχιστής της πολιτικής του. Όλοι οι άλλοι τον πούλησαν.
Όταν μιλούσε για την Αναστασία χαμογελούσε ολόκληρος. "Είναι η μόνη που μου κολλά. Είναι ένας δαίμονας". Κατά βάθος του άρεσαν οι κόντρες. Ίσως γι΄ αυτό συμπαθούσε και τους Τζιωνή και Λιλλήκα. Ήταν οι μόνοι στο προεδρικό που του κολλούσαν και τον τσάντιζαν. Αλλά τους εκτιμούσε γιατί είχαν άποψη.
Για την οικογένειά του πιστεύω ότι έκανε και αβαρίες τις οποίες ίσως δεν έπρεπε να κάνει. Ήταν λάθος του να δώσει το όνομα του δικηγορικού του γραφείου στα παιδιά του, αποκλείοντας τον Πάμπο Ιωαννίδη, εξαγριώνοντας έτσι έναν φίλο που ήξερε πολλά. Ηταν επίσης λάθος του να επιτρέψει την εμπλοκή του δικηγορικού του γραφείου στην υπόθεση του φυσικού αερίου διά του γιου του Νικόλα. Αυτή η υπόθεση οδήγησε σε περαιτέρω απαξίωσή του, κλονίζοντας την εντύπωση του αδιάφθορου που είχε έως τότε. Στα θετικά του βέβαια η μάχη που έδωσε κατά των φαρμακεμπόρων μειώνοντας δραστικά τις τιμές. Το πιο θετικό του η ένταξη της Κύπρου στην ΟΝΕ. Αν πειθόταν από το Χριστόφια για αναβολή ενός χρόνου ίσως να παθαίναμε ότι σήμερα και η Λιθουανία. Μετά από 15 χρόνια. Η απόφαση του εκείνη σήμερα μας στηρίζει στα δύσκολα της οικονομικής κρίσης. Εν κατακλείδι ο Τάσσος δεν υπήρξε ο τέλειος άνθρωπος που παρουσιάζουν σήμερα η κατά τη γνωστή ρήση του "δηλωσιογράφοι". Υπήρξε ένας ισχυρός πολιτικός με άποψη και τσαμπουκά ο οποίος αναγκάστηκε να πορευτεί και να πάρει δύσκολες αποφάσεις κυρίως κατά τη διάρκεια της προεδρίας του. Είχε φοβερές ευαισθησίες, μεγάλες εμπάθειες (δεν χώνευε τους δημοσιογράφους, τους διπλωμάτες του ΥΠΕΞ τους υπαλλήλους του ΓΤΠ και τους γλείφτες) και ένα τεράστιο κυπριακό γινάτι. Το διαχρονικό γινάτι των Ελλήνων σε αυτόν τον τόπο που τους επέτρεψε να επιβιώσουν για 2000 χρόνια σε αυτή τη γη. Στο καλό να πας Τάσσο.