Τι κράτος θέλει να είναι η Κύπρος; Σε επίπεδο ουσίας και συμβολισμού το θέμα έμμεσα πλην σαφώς τέθηκε μέσα από δύο επισκέψεις ξένων αξιωματούχων στην Κύπρο: Του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν και του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Aleksey Meshkov. Είναι κατανοητό ότι και οι δύο ξένοι πολιτικοί ήρθαν στην Κύπρο για να προωθήσουν τα συμφέροντα των χωρών τους. Ήρθαν επίσης να μας εξηγήσουν πώς βλέπουν τη θέση της Κύπρου μέσα από τους δικούς τους σχεδιασμούς για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Τι μας είπαν;
* Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Joe Biden ζήτησε από την Κύπρο να σταθεί δίπλα από τις ΗΠΑ ως στρατηγικός εταίρος σε μια δύσκολη γειτονιά. Οι ΗΠΑ για πρώτη φορά βάζουν την Κύπρο στον γεωπολιτικό χάρτη για δύο λόγους: α) λόγω της ανακάλυψης υδρογονανθράκων στην περιοχή με εμπλοκή αμερικανικών εταιρειών και β) λόγω του ότι ως μέλος της ΕΕ αποτελεί μια σχεδία σταθερότητας στην εύφλεκτη Ανατολική Μεσόγειο. Ως στρατηγικός εταίρος και σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Μπάιντεν η Κύπρος μπορεί να λειτουργήσει ως κόμβος για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τις γειτονικές χώρες, όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος και ο Λίβανος, με στόχο τα 100 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου που υπολογίζονται στην περιοχή να αποτελέσουν μια εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας της ΕΕ (όπως συμβαίνει με τα κοιτάσματα των σκανδιναβικών χωρών ή της Αλγερίας). Για να μπορέσει να επιτελέσει αυτό τον σύνθετο ρόλο η Κύπρος οφείλει να ξεπεράσει το μοναδικό πρόβλημα που έχει. Να λύσει δηλαδή το Κυπριακό και να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Τουρκία η οποία αναμφίβολα είναι μέρος του ευρύτερου αμερικανικού σχεδιασμού. Διά της εις άτοπον απαγωγής τον ρόλο αυτό δεν μπορούν να επιτελέσουν μεγαλύτερες χώρες στην περιοχή όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος και το Ισραήλ λόγω σοβαρών μεταξύ τους προστριβών.
* Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Aleksey Meshkov, ο οποίος κατέφθασε στην Κύπρο μετά την επίσκεψη Μπάιντεν, αλλά και ο Ρώσος πρέσβης την περασμένη βδομάδα στο Sigma Live φρόντισαν να υπερτονίσουν τα συμφέροντα της Κύπρου με τη Μόσχα, χωρίς να αποκαλύπτουν, κατά την πάγια τακτική τους, τον δικό τους σχεδιασμό στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Κύπρος αποτελεί μόνιμη βάση για πολλούς Ρώσους και παίρνει ανάσες από τη ροή τουριστών που αναμένεται φέτος να ξεπεράσουν τις 750.000. Στη χώρα μας, λόγω της παρουσίας Ρώσων επιχειρηματιών με καταθέσεις γύρω στα 16 δισ., επωφελούνται τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία καθώς και οι μεγάλοι λογιστικοί οίκοι με αρκετά εκατ. ευρώ ετησίως. Βεβαίως η Ρωσία σε κάθε περίπτωση ως χώρα μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας μπορεί διά του βέτο να παγώνει κάποιες εξελίξεις που δρομολογούνται σε ό,τι αφορά τη λύση του προβλήματος κόντρα σε πρωτοβουλίες του αμερικανοβρετανικού παράγοντα, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα ενοχλείται η Τουρκία. Τι ζητούν από μας οι Ρώσοι; Να αποφύγουμε να ενταχθούμε στα συστήματα ασφαλείας της Δύσης, να προσφέρουμε διευκολύνσεις στον ρωσικό στόλο και να υποστηρίζουμε μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες εντός της ΕΕ κάποιες θέσεις που την ευνοούν, όπως συμβαίνει αυτή την περίοδο με τα μέτρα που λαμβάνονται εναντίον της λόγω Ουκρανικού.
Τι μας συμφέρει;
Η Κύπρος με λίγα λόγια καλείται να αποφασίσει, αφού το περιθώριο ελιγμών γύρω της άρχισε να στενεύει.
Οι δύο πιο πάνω προτάσεις, αν μας επιτραπεί μια αυθαίρετη γενίκευση, ίσως εκπροσωπούν δύο δρόμους τους οποίους κάθε κράτος (συνδυάζοντας την εσωτερική και εξωτερική του πολιτική) έχει τη δυνατότητα να πορευθεί. Πρόκειται για τον δύσκολο δρόμο του ρεαλισμού και τον εύκολο δρόμο της γρήγορης επιτυχίας. Χωρίς προσπάθεια εξωραϊσμού των ΗΠΑ, μπορεί ο καθένας να διαπιστώσει ότι πέρα από το σκληρό προσωπείο της υπερδύναμης, συνιστά στο εσωτερικό της μια ώριμη δημοκρατία δυτικού τύπου με στοιχειώδεις δημοκρατικές διαδικασίες, κράτος δικαίου και διαφάνειας. Η ισχύς της χώρας αυτής δεν πηγάζει μόνο από τα κανόνια της, αλλά τηρουμένων των διεθνών αναλογιών, εκπορεύεται κυρίως από το εσωτερικό δημοκρατικό της κεκτημένο. Τι ζητά λοιπόν η χώρα αυτή από μας; Αυτό που ζητούσε από τη δεκαετία του 1960. Ζητά διπλωματικά από την Κύπρο μια αξιόπιστη και προβλέψιμη πολιτική απέναντι στη Δύση και στις ώριμες Δημοκρατίες της. Κυνικά ομιλούντες, απαιτεί πλήρη συμπόρευση και υπόσχεται εκατοντάδες δισ. από την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου.
Από την άλλη η Ρωσία προτείνει στην Κύπρο τον εύκολο δρόμο που ακολουθούσαμε από τη δεκαετία του 1960. Δεν θα μπορούσε η χώρα αυτή να προτείνει κάτι πιο σύνθετο διότι δεν μπορεί. Όσο σκληρό κι αν ακουστεί αυτό, η Ρωσία δεν έχει καταφέρει να απεμπλακεί από την αυτοκρατορική ιδεολογία του τσαρισμού, είτε αυτός ήταν του Μεγάλου Πέτρου, είτε του Μπρέζνιεφ, είτε του Πούτιν. Ίσως γι’ αυτό η χώρα αυτή στηρίζεται περισσότερο στα κανόνια της και λιγότερο στην εσωτερική ισχύ του θαυμάσιου μεν ρωσικού λαού ο οποίος δυστυχώς ακόμα ταλανίζεται από τεράστια δημοκρατικά ελλείμματα. Η όποια σχέση μας εν ολίγοις με τη Ρωσία και επιχειρώντας να φιλοσοφήσουμε την πολιτική, δεν μας κάνει καλύτερους. Σίγουρα κάνει πλουσιότερους κάποιους πολιτικούς, κάποιους τραπεζίτες, κάποιους λογιστές και κάποιους δικηγόρους. Θα τους αναγνωρίσετε καθημερινά μέσα από τις δηλώσεις τους στα κανάλια όταν δηλώνουν πόση σημασία έχει η σχέση της Κύπρου με τη Ρωσία βάζοντας στο τραπέζι ως πρώτο πιάτο το Κυπριακό. Πρακτικά τι επιδιώκει η Ρωσία; Ό,τι ήθελε από το 1960. Ως μίνιμουμ τη μη λύση του Κυπριακού για να συντηρεί την ελλαδοτουρκική κόντρα και ως μάξιμουμ τη χρήση της Κύπρου ως εναλλακτικής βάσης για τον στόλο της. Τι προσφέρει; Πολλά εκατομμύρια μέσα από το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος.
Η κατάντια μας
Η Κύπρος παρότι είχε τρεις εγγυήτριες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, παρότι έγινε μέλος της ΕΕ ακολούθησε τον εύκολο δρόμο. Τον δρόμο του πολιτικού αμοραλισμού και της λογικής άρπα-κόλλα ενδεδυμένο με ένα μανδύα πατριωτισμού και εθνικισμού. Η κόντρα με τη Δύση, αφού παίξαμε με τους Aδεσμεύτους, τους πυραύλους Σαμ και τους S-300, οδήγησε στην πρώτη διχοτόμηση της Κύπρου το 1964, έφερε την τουρκική εισβολή του 1974 και επειδή δεν καταλάβαμε τίποτα μας προέκυψε και η πλήρης κατάρρευση του οικονομικού μας μοντέλου το 2013, αφού κολλήσαμε σαν βδέλλες, τραγικοί και μοιραίοι συμμέτοχοι στην κλοπή των δισ. του λιβανικού, του σερβικού και του ρωσικού λαού. Σήμερα έχουμε μια μικρή ευκαιρία να μαζέψουμε κάποια από τα κομμάτια του καθρέφτη μπας και μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε το πραγματικό μας ευρωπαϊκό πρόσωπο. Με τον Πρόεδρο όμως Αναστασιάδη, ο οποίος θα πάρει την τελική απόφαση, να προβληματίζεται: Θα ακολουθήσει τον δύσκολο δρόμο της ενσωμάτωσης της Κύπρου στον δυτικό κόσμο παίρνοντας τη σκυτάλη από το χέρι του Γλαύκου Κληρίδη που μας ενέταξε στην ΕΕ, και ναι και του Δημήτρη Χριστόφια που με όλα τα λάθη του ενέταξε την Κύπρο στον γεωπολιτικό σχεδιασμό της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο; Θα φερθεί εν ολίγοις ως πολιτικός-οραματιστής μιας ευρωπαϊκής πολυπολιτισμικής και ενωμένης Κύπρου ή μαζί με κάποιους κοπρίτες πολιτικάντηδες, τραπεζίτες, δικηγόρους και λογιστές θα συνεχίσει τον εύκολο δρόμο της ολοκληρωτικής έκπτωσης της πατρίδας μας, δειλός, μοιραίος κι άβουλος αντάμα να προσμένει ίσως κάποιο νέο θαύμα;
