Οι ανοησίες για το φυσικό αέριο

Οι κάτοικοι μικρών χωρών και κυρίως νησιωτικών καμιά φορά δεν έχουν αίσθηση του μεγέθους τους και κατ’ επέκταση του κόσμου του οποίου τους περιβάλλει. Πολύ περισσότερο δεν μπορούν να αντιληφθούν την πολυπλοκότητα των διεθνών προβλημάτων και κυρίως τις προτεραιότητες που τίθενται διεθνώς για την αντιμετώπισή τους.

Στην περιοχή της Μέσης Ανατολής μαίνεται ένας πόλεμος με πολλαπλά μέτωπα, με δεκάδες πρωταγωνιστές, εμφανείς και αφανείς. Διακυβεύονται συνοριακές διευθετήσεις και ζώνες επιρροής δεκαετιών, εκπατρίζονται εκατομμύρια άνθρωποι, πεθαίνουν χιλιάδες άνθρωποι και βρίσκεται στην πλάστιγγα η ενεργειακή επάρκεια της Δύσης. Στην περιοχή αυτή ισχυρό γεωπολιτικό ρόλο ασκούν οι ΗΠΑ και η Ρωσία και σε δεύτερο επίπεδο γειτονικές χώρες όπως το Ιράν, η Τουρκία και το Ισραήλ.

Μέσα σε αυτό τον κυκεώνα επέλεξε η Τουρκία να κάνει μια προβοκατόρικη κίνηση δημιουργώντας στην Κυπριακή Δημοκρατία σύγχυση και κυρίως αποπροσανατολισμό σε ό,τι αφορά τη στρατηγική της. Ποια είναι η στρατηγική μας των τελευταίων 40 ετών; Λύση ομοσπονδίας στο Κυπριακό. Πώς επιτυγχάνεται; Αποφασίσαμε συλλογικά ότι αυτή θα επέλθει μέσω συνομιλιών διότι δεν έχουμε άλλα όπλα. Η κίνηση λοιπόν της Τουρκίας να στείλει το Barbaros μάς ώθησε να εγκαταλείψουμε τη στρατηγική μας αναστέλλοντας τη συμμετοχή μας στις συνομιλίες. Θα κερδίσουμε κάτι από αυτό; Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα παρέλθουν κάποιοι μήνες χωρίς συνομιλίες και αυτό ευνοεί την Τουρκία, όχι εμάς. Και γιατί ευνοεί μόνο την Τουρκία; Διότι στο Κυπριακό έχει την πολυτέλεια και για λύση και για μη λύση, σε αντίθεση με μας.

Κάποιοι ανέμεναν ότι θα υπάρξει έντονη καταδίκη της Τουρκίας από τη διεθνή κοινότητα. Πώς θα γίνει αυτό όταν η διεθνής κοινότητα στηρίζεται στην Τουρκία σε ό,τι αφορά την υποδοχή εκατ. προσφύγων από το Ιράκ; Πώς θα γίνει αυτό όταν η Τουρκία ξοδεύει 5 εκατ. δολ. τη μέρα για τη σίτιση και τη στέγαση αυτών των προσφύγων, τη στιγμή που οι γειτονικές χώρες, όπως ο Λίβανος και η Ιορδανία, έχουν βουλιάξει οικονομικά από την ακατάσχετη ροή προσφύγων στο έδαφός τους; Η Τουρκία, εν ολίγοις, σε μια στιγμή που όλοι την έχουν ανάγκη (και αναγκάζεται ακόμα και ο Αμερικανός αντιπρόεδρος να απολογηθεί στον Ερντογάν) κάνει μια κίνηση στην περιφέρεια που μέσα στην απόλυτη σύγχυση θα περάσει χωρίς σοβαρές αντιδράσεις, αναγκάζοντας τους Κυπρίους να εκτεθούν ξανά και να τεθούν εν αμφιβόλω οι προθέσεις τους.

Οι μικροί
Ίσως κάποιος αντιτείνει ότι διά της πιο πάνω θέσης οι μικρές και αδύνατες χώρες δεν έχουν κανένα μέλλον και είναι υποχρεωμένες να υποχωρούν πάντοτε. Ουδέν αναληθέστερο. Οι μικρές χώρες, και υπάρχουν πολλά μοντέλα πετυχημένων μικρών χωρών (Ελβετία, Λουξεμβούργο, Σιγκαπούρη, Λίνχτεσταϊν, Μονακό), μπορούν να επιτυγχάνουν υπό δύο όρους: πρώτον, πρέπει να αποβάλουν τις φοβίες τους και, δεύτερον, πρέπει να εξελίξουν την πολιτική τους σκέψη ώστε να μπορούν να εκμεταλλεύονται στο έπακρο τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορούμε να διαπραγματευθούμε με την Τουρκία αν πείσουμε διεθνώς (και την Τουρκία) ότι είμαστε πολύ χρησιμότεροι ως σύμμαχοι και συνεργάτες παρά ως εχθροί και αντίπαλοι. Τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα προς την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η παρουσία μας στην ΕΕ και το φυσικό αέριο.

Το Κυπριακό
Πρέπει βέβαια να λύσουμε το Κυπριακό. Κάπου εδώ όμως ο εγκέφαλός μας σταματά να λειτουργεί ορθολογικά και αφήνουμε τεράστια περιθώρια στον συναισθηματισμό. Αν δεν ήμασταν συναισθηματικοί, θα μπορούσαμε να αντιληφθούμε ότι η Τουρκία δεν έχει εγκαταλείψει ακόμα τη λογική μιας λύσης διζωνικής ομοσπονδίας. Θα βλέπαμε ότι η Τουρκία δεν βρίσκεται καν στο εδώλιο του κατηγορουμένου για τη μη λύση. Το 2004 εμείς ψηφίσαμε «όχι» στα δημοψηφίσματα. Σήμερα εμείς αναστείλαμε τις συνομιλίες. Για ποιο λόγο ζητούν κάποια κόμματα του Κέντρου σήμερα την κεφαλή του Μπαν Κι-μουν επί πίνακι; Να τιμωρήσει την Τουρκία γιατί δεν λύνει το Κυπριακό από τη στιγμή που εμείς αποχωρήσαμε και αφήσαμε τον Έσπεν Μπαρθ Άιντε στα κρύα του λουτρού; Να τιμωρήσει την Τουρκία γιατί δεν αναγνωρίζει την ΑΟΖ μας; Μα η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία από το 1964, θα αναγνωρίσει την ΑΟΖ μας το 2014; Συνομιλούμε με την Τουρκία από το 1964 και μετά την εισβολή του 1974, όταν κατέλαβε το 36% του εδάφους της Κύπρου, και δεν συνομιλούμε επειδή έστειλε ένα ερευνητικό σκάφος;

Ο ρεαλισμός
Ο ρεαλισμός επιβάλλει ότι οι διαπραγματεύσεις είναι ο μόνος δρόμος για επίτευξη λύσης πριν επέλθει η λύση των δύο κρατών. Δυστυχώς όμως, ακόμα και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσχώρησε στους ρομαντικούς του Κυπριακού και δεν βλέπει καθαρά την εικόνα, ειδικά στο θέμα του φυσικού αερίου. Κάτι που ειρήσθω εν παρόδω βλέπει πολύ πιο καθαρά ο κυπριακός λαός: Σε δημοσκόπηση του τέλους του 2013 που πραγματοποίησε ο ΔΗΣΥ και στο ερώτημα «Νομίζετε ότι το θέμα του φυσικού αερίου πρέπει να τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων;» η κοινή γνώμη με ποσοστό 71-27% αποφάνθηκε πως ναι, πρέπει να τεθεί. Και είναι λογικό: αν η λύση μπορεί να εξευρεθεί μόνο μέσω διαπραγματεύσεων, στο τραπέζι βάζω τα πιο ισχυρά χαρτιά που έχω. Το 2003-4 διαπραγματευόμενοι το σχέδιο Ανάν βάλαμε στο τραπέζι το πιο ισχυρό μας χαρτί, που ήταν η ΕΕ. Τότε η τουρκική θέση από λύση δύο κρατών υποχώρησε σε λύση ομοσπονδίας και ο Ντενκτάς που διαφωνούσε παύθηκε εν μια νυκτί. Σήμερα, λοιπόν, αν το φυσικό αέριο αποτελεί έναν νέο καταλύτη στο Κυπριακό, γιατί δεν θέλουμε να μπει στο τραπέζι;

Διότι λένε κάποιοι ότι θα φτάσουμε σε ένα σημείο που θα συμφωνήσουμε στη μοιρασιά και η Τουρκία θα εγκαταλείψει το τραπέζι για λύση, αλλά θα πάρει το αέριο! Πρόκειται για αφελέστατες προσεγγίσεις, από τη στιγμή που στη διαπραγμάτευση ισχύει η πάγια θέση ότι τίποτα δεν θεωρείται συμφωνημένο αν δεν έχουν συμφωνηθεί όλα.

Οι ψευδαισθήσεις
Στην πραγματικότητα δεν θέλουμε να μπει το φυσικό αέριο στο τραπέζι γιατί κάποιοι μας έχουν γεμίσει τα μυαλά με ανοησίες. Ότι διά του αερίου θα εξοπλιστούμε και με τη βοήθεια των γειτόνων μας θα γονατίσουμε την Τουρκία.

Ετοιμάζεται και ο Πρόεδρος για τριμερείς μεταξύ Ελλάδας - Αιγύπτου και Κύπρου και Ελλάδας- Ισραήλ και Κύπρου, γείτονες οι οποίοι για δικούς τους λόγους αυτή την περίοδο θέλουν να συντηρήσουν την αντιπαλότητά τους με την Τουρκία. Κανείς δεν λέει ότι δεν πρέπει να οικοδομήσουμε σε αυτού του είδους τις συνεργασίες. Όχι όμως εις βάρος της λύσης του Κυπριακού. Δεν μπορούμε να λέμε ότι θέλουμε λύση του Κυπριακού και να συζητούμε ταυτόχρονα με την Αίγυπτο και το Ισραήλ για αποκλεισμό της Τουρκίας από τον ενεργειακό σχεδιασμό της περιοχής. Από τη στιγμή μάλιστα που αυτό δεν μας συμφέρει ΟΥΤΕ και οικονομικά. Η Αίγυπτος θέλει 5 τρισ. κυβ. πόδια αερίου για να λύσει πρόσκαιρα προβλήματά της, ενώ η ίδια έχει 77 τρισ. αποθέματα. Το Ισραήλ έχει αποθέματα 35 τρισ. Αναρωτιέται λοιπόν κανείς αν η γεώτρηση της ΕΝΙ/KOGAS αποδειχθεί επιτυχής που θα πουλήσουμε εμείς το φυσικό μας αέριο;
Πού θα το πουλήσουμε, ιδιαίτερα αν η κατασκευή τερματικού κριθεί ασύμφορη;

Ιστορική αναλογία
Για όσους νομίζουν ότι η Κύπρος δεν είχε άλλη επιλογή από του να αναστείλει τη συμμετοχή της στις διαπραγματεύσεις, μετά την αποστολή του Barbaros, το παράδειγμα της Ουκρανίας είναι ηχηρό. Παρότι η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία και έθεσε εν αμφιβόλω την κυριαρχία της χώρας στην ανατολική Ουκρανία, ο Πρόεδρος Ποροσένκο άφησε κατά μέρος τους συναισθηματισμούς και τις ψευδοπερηφάνιες και κάθισε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τον Πούτιν. Γνωρίζει προφανώς ότι τα αδιέξοδα και τα τετελεσμένα ευνοούν μόνο τους ισχυρούς. Γνωρίζει, τέλος, ότι η μοναδική λύση που υπάρχει αυτή τη στιγμή για τη λύση του Ουκρανικού είναι η λύση ομοσπονδίας. Όσο σκληρό κι αν ακούγεται και γι αυτόν και για μας εδώ στην Κύπρο, παρότι η πλειονότητα των Κυπρίων δεν ταυτίζεται με τον Ποροσένκο, αλλά με τον Πούτιν. Χωρίς να κατανοούν ότι με αυτό τον τρόπο, ότι ιστορικά και στην πράξη δικαιολογούν αυτό που έκανε η Τουρκία στην Κύπρο το 1974.

Ας ονειρευτούμε για την Κύπρο

Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά μας εδώ στην Κύπρο; Η απάντηση νομίζω εμπερικλείεται σε ένα επιπλέον ερώτημα δύο λέξεων: Πού πάμε; Κάποια στιγμή ηγεσία και λαός πρέπει να κοντοσταθούν και να σκεφτούν σοβαρά επαναλαμβάνοντας αργά: Πού πάμε; Το δίλημμα είναι πλέον μπροστά στα μάτια μας: Θα συνεχίσουμε να σκιαμαχούμε με το παρελθόν μέσα από επιλεκτικές αναγνώσεις της Ιστορίας ή θα ονειρευτούμε το μέλλον μας; Θα συζητούμε για την Ένωση, την Ανεξαρτησία, την αντιπαράθεση Ε/Κ - Τ/Κ, το πραξικόπημα, την εισβολή, τις συμφωνίες κορυφής, τις ιδέες Γκάλι και το σχέδιο Ανάν; Θα μείνουμε δηλαδή στο παρελθόν ή θα αδράξουμε τη μέρα και θα κοιτάξουμε μπροστά;  


Το μέλλον

Έχει μέλλον αυτός ο τόπος; Όχι όσο οι πολιτικοί μας σχεδιάζουν μέχρι… πιο κάτω.  Ο τόπος αυτός θα έχει μέλλον

Προσωπικά δεν μπορώ να μπω στον εγκέφαλο οποιουδήποτε πολιτικού. Το μόνο που όλοι γνωρίζουμε είναι ότι οι πολιτικοί που βλέπουν μέχρι εκεί που φτάνει η μύτη τους, έχουν αποτύχει και έχουν καταστρέψει αυτή τη χώρα

αν σηκώσουμε το βλέμμα από τα παπούτσια μας σκεφτόμενοι το επόμενο βήμα και κοιτάξουμε πιο μακριά στον ορίζοντα. Πώς θέλουμε να είναι η Κύπρος το 2050; Αν ονειρευτούμε την Κύπρο σε 35 χρόνια ίσως βρούμε τις πολιτικές για να υπηρετήσουμε αυτό το όραμα. Ίσως τότε η εξουσία σταματήσει να είναι λάφυρο αλλά ένα αξιόπιστο εργαλείο άσκησης πολιτικής.
Προσωπικά δεν μπορώ να μπω στον εγκέφαλο οποιουδήποτε πολιτικού. Το μόνο που όλοι γνωρίζουμε είναι ότι οι πολιτικοί που βλέπουν μέχρι εκεί που φτάνει η μύτη τους, έχουν αποτύχει και έχουν καταστρέψει αυτή τη χώρα. Σίγουρα χρειαζόμαστε μιας άλλης πάστας πολιτικούς. Μέχρι τότε το μόνο που μπορώ να ρισκάρω να πω είναι τη δική μου άποψη.

Το 2050

Το 2050 λοιπόν ονειρεύομαι ότι η Κύπρος θα είναι μια ευημερούσα ομοσπονδία Ελλήνων και Τούρκων, μέλος της ΕΕ, στην οποία θα εφαρμόζονται όλες οι βασικές ελευθερίες που ισχύουν σε όλες τις πολιτισμένες χώρες. Μέσω των 4 λιμανιών της (Λεμεσού, Αμμοχώστου, Κερύνειας, Λάρνακας) και μέσω των 4 αεροδρομίων της (Λάρνακας, Τύμπου, Πάφου και Λευκονοίκου) θα είναι η πρώτη χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο σε διακίνηση τουριστών. Ονειρεύομαι επίσης ότι η Κύπρος θα είναι το μεγαλύτερο χαπ στη Μεσόγειο σε ό,τι αφορά τη διακίνηση φυσικού αερίου, το οποίο (χαπ) θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Αιγύπτου, του Ισραήλ, του Λιβάνου και της Συρίας. Από την Κύπρο θα ξεκινούν επίσης δύο τεράστιοι αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου για την Τουρκία και την Αίγυπτο ενώ μέσω ενός τερματικού αποϋγροποίησης η Κύπρος θα εξάγει αέριο στην Άπω Ανατολή. Ονειρεύομαι ότι η Κύπρος θα είναι το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό κέντρο στη Μέση Ανατολή προσελκύοντας κεφάλαια από όλες τις αραβικές χώρες, την Ευρώπη, τη Ρωσία και την Αμερική διότι θα είναι ένας από τους ελάχιστους πυλώνες σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή γιατί κατάφερε μέσα από τη σοφία των πολιτικών της και του λαού της να οικοδομήσει ένα πολιτικό μοντέλο όπου Έλληνες και Τούρκοι, όπου χριστιανοί και μουσουλμάνοι συνεργάζονται, προοδεύουν και έχουν το πιο ψηλό βιοτικό επίπεδο στην περιοχή. Ονειρεύομαι μια Κύπρο η οποία θα διαθέτει 10 πανεπιστήμια ανάμεσα στα 500 καλύτερα του κόσμου εργοδοτώντας χιλιάδες πολίτες της ως καθηγητές οι οποίοι θα θεωρούνται από τους καλύτερους διεθνώς στα θέματα τεχνολογίας φυσικού αερίου, εκτόνωσης γεωπολιτικών κρίσεων και πολιτικής και κοινωνικής συνύπαρξης των λαών. Ονειρεύομαι μια Κύπρο που θα είναι ένα τεράστιο ιατρικό κέντρο με πανεπιστημιακές κλινικές με ερευνητικά προγράμματα στους τομείς της βιολογίας και της φαρμακολογίας. Ονειρεύομαι μια χώρα μοντέλο δημοκρατίας και κοινωνικής συνύπαρξης στην οποία οι εθνικισμοί θα υποβιβασθούν στο επίπεδο μιας περήφανης παράδοσης και οι θρησκείες θα ταυτίζονται με τα ήθη και τα έθιμα κάθε κοινότητας προσφέροντας μια αρμονική κοινωνική πολυχρωμία.


Γιατί ονειρεύομαι;

Τολμώ να ονειρεύομαι γιατί έχω ζήσει μερικά χρόνια στη Νέα Υόρκη και έχω βιώσει αυτή τη δημιουργική πολυχρωμία. Ονειρεύομαι γιατί παρακολουθώ την Ελβετία και τη Σιγκαπούρη και βλέπω πώς το διαφορετικό μπορεί να γίνει δημιουργικό, προκαλώντας μια νέα αξεπέραστη σύνθεση.
Στη Νέα Υόρκη ζούν 100 εθνότητες μετατρέποντάς την σε μια μαγική πόλη, που εύχομαι στον καθένα να τη ζήσει και να ρουφήξει την εμπειρία της. Στην Ελβετία ζούν τρεις εθνότητες (Γερμανοί, Γάλλοι και Ιταλοί) και έμαθαν να γιορτάζουν τη διαφορετικότητά τους μετατρέποντας τη χώρα τους σε μια από τις πλουσιότερες και πιο ευημερούσες χώρες του κόσμου. Στη Σιγκαπούρη επίσης 3 εθνότητες (Κινέζοι, Ταμίλ και Μαλαίσιοι) έχουν μετατρέψει μια σταλιά γης στη χώρα της Επαγγελίας.     


Τελευταίο ερώτημα

Βεβαίως υπάρχει και το λογικό ερώτημα κάθε ανθρώπου που είναι καχύποπτος. Πώς φτάνουμε στην πραγμάτωση αυτού του ονείρου; Δεν είναι δύσκολη η απάντηση. Φτάνουμε όπως έφτασαν οι Νεοϋορκέζοι, οι Ελβετοί και οι Σιγκαπούριοι. Με οδηγό τη λογική και τη μετριοπάθεια. Εκτός βέβαια κι αν πιστεύουμε ότι αυτοί είναι πιο έξυπνοι από μας.  

Προς τους κομματικούς ηγέτες

Παρακολουθεί κανείς τα κυπριακά κόμματα και τις αντιδράσεις τους σε σχέση με τις προκλήσεις της Τουρκίας στην ΑΟΖ και πραγματικά θέλει να κλάψει. Θυμίζουν τα πρώτα κόμματα κατά την Ελληνική Επανάσταση, δηλαδή το Ρωσικό, το Αγγλικό και το Γαλλικό, που ιδρύθηκαν ανάλογα με την προτίμησή τους στις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής. Αν για την εποχή του 1825 μπορούν να προβληθούν κάποιες δικαιολογίες, τι θα μπορούσαν οι σημερινοί Κύπριοι κομματάρχες να προτάξουν ως δικαιολογία;


Ιστορική αναλογία

Το Ρωσικό (δηλαδή ρωσόφιλο) Κόμμα ήταν ελληνική πολιτική παράταξη των πρώτων χρόνων ύπαρξης του ελληνικού κράτους και άρχισε να διαμορφώνεται περί το 1825-26 με αρχηγό τον Ανδρέα Μεταξά, συγχρόνως περίπου με τα άλλα δύο κόμματα, το Γαλλικό υπό τον Ιωάννη Κωλέττη και το Αγγλικό υπό τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Όπως φαίνεται και από την ονομασία, η κάθε παράταξη προσέβλεπε στην αντίστοιχη Μεγάλη Δύναμη για βοήθεια σε εθνικό επίπεδο, αλλά και για να επιβάλει την κυριαρχία της στην Ελλάδα. Εννοείται ότι η ρωσόφιλη παράταξη υποστήριζε θερμά τον Καποδίστρια, που ήταν υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, ενώ τα άλλα δύο κόμματα έπαιρναν γραμμή κατευθείαν από τους πρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων, που είχαν ως έδρα τους τον Πόρο, δίπλα από την πρώτη ελληνική πρωτεύουσα, που ήταν το Ναύπλιο.

Αναφερόμαστε σε περίοδο δύσκολη, με τον ελληνικό λαό πολιτικά να κινείται σε δρόμους υπανάπτυξης και δημοκρατικού ελλείμματος. Αν τότε λοιπόν μπορούν να προβληθούν δικαιολογίες για τον εμφύλιο πόλεμο, για τις δολοφονίες του Καποδίστρια και του γενναίου Κολοκοτρώνη, τι θα μπορούσε να ειπωθεί εν έτει 2014 για τη δουλικότητα και την πολιτική ανωριμότητα των κομμάτων της ευρωπαϊκής Κύπρου; Πώς θα μπορούσε κανείς να δικαιολογήσει την αποσβολωτική δουλοπρέπεια του ΑΚΕΛ και την αφωνία του απέναντι στη Ρωσία, η οποία με τις δύο ανακοινώσεις της για την κυπριακή ΑΟΖ στην πραγματικότητα θέτει έμμεσα πλην σαφώς θέμα αποαναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας; Αντί ο Άντρος Κυπριανού να περάσει από τη ρωσική πρεσβεία και να τα πει ένα χεράκι με τον Ρώσο πρέσβη, έσπευσε να τη δικαιολογήσει ότι τάχα είναι εκνευρισμένη με τη φιλοδυτική στροφή της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Την ίδια στιγμή ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εκλιπαρεί γονυπετής για μια συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν όπου να ’ναι. Για πέντε λεπτά. Για να ζητήσει βοήθεια. Λες και δεν κατανοεί ότι αυτού του εκτοπίσματος χώρες έχουν συμφέροντα, ατζέντα και στρατηγική βάθους, και ότι τα προβλήματα δεν λύνονται με παρακλήσεις.


Δουλοπρεπέστατη στάση έναντι της Ρωσίας έδειξαν επίσης το ΔΗΚΟ, η ΕΔΕΚ και η Συμμαχία Πολιτών, για να εκφράσουν περισσότερο τη δυσαρέσκεια για τις «αδύνατες δηλώσεις» των δυτικών συμμάχων μας, οι οποίοι παρ’ όλα αυτά αναγνώρισαν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να κάνει γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της. Η Ρωσία ούτε λέξη, αλλά παραμένει μια χώρα η οποία κινείται στη βάση αρχών!

Βεβαίως στο πλαίσιο της ίδιας ανακοινωσιολάγνου νοοτροπίας θα πρέπει να κριθεί και ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος εκφράζοντας τις ιδεολογικές του προτιμήσεις έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην ανακοίνωση της Μεγάλης Βρετανίας, λέγοντας ότι του άρεσε περισσότερο από όλες τις υπόλοιπες. Με λίγα λόγια, αντί σε αυτόν τον τόπο να παράγουμε πολιτική, μπήκαμε σε μια λογική καλλιστείων για το ποια ισχυρή χώρα εξέδωσε την καλύτερη ανακοίνωση.


Αλλαγή νοοτροπίας


Από την πιο πάνω και μόνο νοοτροπία είναι σαφής η ρηχότητα των κυπριακών κομμάτων και η πλήρης εξάρτησή τους από εξωτερικές δυνάμεις, αφού κατά κανόνα οι ηγέτες μας μπαινοβγαίνουν σε ξένες πρεσβείες για να πάρουν γραμμή. Αυτή η νοοτροπία επιβεβαιώνει επίσης ότι δεν μπορούμε να είμαστε αυτόφωτοι στη σκέψη για να μπορέσουμε να χαράξουμε μια ρεαλιστική πολιτική. Πολύ περισσότερα θα μπορούσαν να λεχθούν για τον τρόπο με τον οποίο τα κόμματα διαχειρίζονται τα θέματα εσωτερικής πολιτικής, αλλά αυτά ήδη η κοινή γνώμη τα γνωρίζει. Γνωρίζει ότι η ανικανότητα των κομμάτων (για να μην πιάσουμε στο στόμα μας και τους δημάρχους) και η οικονομική και πολιτική τους διαπλοκή οδήγησαν τη χώρα μας στην καταστροφή και στα μνημόνια.

Η πρόταση Αβέρωφ


Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, παρότι δεν μπορεί να εξαιρεθεί από τον κυκεώνα των προαναφερθεισών ανακοινώσεων, σταδιακά φαίνεται να πιάνει το νόημα των ουσιαστικών προβλημάτων του τόπου και τείνει να μετεξελιχθεί σε έναν ευπρεπή πολιτικό -τηρουμένων πάντα των αναλογιών- για τη χώρα μας. Συναντήθηκε προχθές με την οργάνωση για τη Διαφάνεια και έθεσε επί τάπητος τα οικονομικά των κυπριακών κομμάτων. Δυστυχώς όλα από εκεί ξεκινούν.

Τα κυπριακά κόμματα, στην προσπάθειά τους να εξεύρουν τους απαραίτητους πόρους λειτουργίας τους όλα αυτά τα χρόνια, έγιναν υποχείρια των χρηματοδοτών τους. Ανέχτηκαν τους απατεώνες, έγιναν ένα με τους απατεώνες, και από σύνολα παραγωγής πολιτικής για επίλυση των προβλημάτων κατάφεραν να γίνουν μέρος του προβλήματος. Θα συμφωνούσαμε λοιπόν με την πρόταση Αβέρωφ Νεοφύτου για αύξηση της χορηγίας προς τα κόμματα υπό έναν όρο: ότι τα λογιστήρια των κυπριακών κομμάτων θα ελέγχονται ανά πάσα στιγμή από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους και για τη διάθεση της κρατικής χορηγίας αλλά και για τις εισφορές των ιδιωτών. Ο απόλυτος έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων θα τα βοηθήσει να γίνουν πολύ καλύτερα, αφού θα προσελκύσει πολύ πιο ποιοτικά στελέχη στις τάξεις τους.

Σήμερα πώς εκλέγεται ένας ηγέτης κόμματος; Όλοι κοιτάζουν τον προϋπολογισμό του κόμματος και αναζητούν όχι αυτόν που έχει τις καλύτερες ιδέες, αλλά αυτόν που μπορεί να φέρει χρήματα στο ταμείο. Για να σταματήσει αυτό θα πρέπει να δούμε το θέμα θεσμικά και να κατανοήσουμε ότι η πραγματική δημοκρατία έχει και το απαραίτητο τίμημα. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι το πρόβλημα δεν είναι να δίνουμε π.χ. 10 εκατ. ευρώ τον χρόνο στα κόμματα, αλλά πώς τα κόμματα θα λειτουργήσουν ως δημοκρατικοί φάροι για να μπορούν να μας προστατεύουν από τη διασπάθιση δισεκατομμυρίων. Ο γράφων -πέραν ίσως του Αβέρωφ που το πρότεινε- πολύ αμφιβάλλει αν έστω και υπό αυτές τις συνθήκες χρηματοδότησης τα κόμματα θα αποδεχθούν την πρόταση, γι’ αυτό και προκαλεί όλους τους κομματικούς ηγέτες να τοποθετηθούν: αποδέχονται μεγαλύτερη χρηματοδότηση από μας τους φορολογούμενους, αλλά και έλεγχο μέχρι και του τελευταίου σεντ που μπαίνει στα ταμεία τους; Δεν ζητώ να τοποθετηθούν στο ερώτημα ενός ταπεινού γραφιά, αλλά να απαντήσουν στον κυπριακό λαό.

Γιατί δεν κάνουν το καθήκον τους;

Η Κύπρος σήμερα βρίσκεται στη μέγγενη ενός μνημονίου 10 δισ., οι τράπεζες παρουσιάζουν επισφαλή δάνεια της τάξης των 27 δισ., ενώ κατά μέσον όρο τα κυπριακά νοικοκυριά είναι υπερδανεισμένα σε ποσοστό 300% των ετήσιων εισοδημάτων τους. Δεκάδες δισ. επίσης αναζητούνται στο εξωτερικό από διάφορους μανδαρίνους οι οποίοι ανέλαβαν τα ηνία του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος κάνοντας πάρτι με τα 80 δισ. των τραπεζικών καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες.
Παρ’ όλα αυτά η κοινή γνώμη εύκολα παρασύρεται από το ουσιώδες στο επουσιώδες με αποτέλεσμα όλοι μας, συμπεριλαμβανομένων και των ΜΜΕ, να ασχολούμαστε με θέματα για στημένες δίκες και «Ναό της Αφροδίτης», τα οποία είναι μεν σημαντικά αλλά στην ουσία αποτελούν συμπτώματα της θανατηφόρας ασθένειας που κουβαλούμε ως κοινωνία.

Το κυρίαρχο θέμα εν ολίγοις είναι πώς αυτή η κοινωνία κατέρρευσε πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και ηθικά κατά την περίοδο 2011-2013 και τι κάνουμε γι’ αυτό; Πολιτικά χάσαμε την ανεξαρτησία μας ως κράτος υπογράφοντας μνημόνιο. Οικονομικά είμαστε επαίτες. Το πρώτο μνημόνιο του Δεκεμβρίου του 2012 και το επικαιροποιημένο του Μαρτίου του 2013 ουσιαστικά έχει δημιουργήσει ένα καθεστώς νεοαποικισμού στη χώρα μας για το οποίο, αν είμαστε ειλικρινείς, δεν πρέπει να διαμαρτυρόμαστε. Αν είχαμε ίχνος αυτοκριτικής σε αυτό τον τόπο, όπως σκωπτικά μου είπε ένας καλός μου φίλος, «την περασμένη Πέμπτη το βράδυ όταν ο Κάμερον έφτασε στις Βρετανικές Βάσεις έπρεπε, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο πρόεδρος της Βουλής, ο Αρχιεπίσκοπος, οι αρχηγοί των κομμάτων και οι βουλευτές, όλοι εν πομπή να πάνε εκεί έξω από την καγκελόπορτα και να ζητήσουν γονατιστοί από τον Βρετανό πρωθυπουργό να του δώσουν πίσω τα κλειδιά της Κυπριακής Δημοκρατίας με την παράκληση: «Ελάτε πίσω. Κάναμε λάθος που σας διώξαμε». Είναι δυστυχώς ηλίου φαεινότερο ότι δεν έχουμε πολιτική ηγεσία να αναλάβει τις ευθύνες της. Ούτε θεσμούς.


Το Προεδρικό




Το Προεδρικό μέγαρο και ο εκάστοτε Πρόεδρος θα μπορούσε να είναι ο βηματοδότης σε μια νέα άνοιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μάλλον αποτελεί τροχοπέδη.


Το Προεδρικό μέγαρο και ο εκάστοτε Πρόεδρος θα μπορούσε να είναι ο βηματοδότης σε μια νέα άνοιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μάλλον αποτελεί τροχοπέδη. Ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος εξελέγη με σύνθημα την πάταξη της διαφθοράς και τον τερματισμό της ατιμωρησίας, σε πρόσφατη συνάντησή του με την κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗΣΥ διαμαρτυρήθηκε για τον τρόπο λειτουργίας και δράσης του γενικού εισαγγελέα, αποκαλώντας τον «δικαστή». Και γιατί τον αποκάλεσε έτσι; Διότι, όπως εξήγησε στους βουλευτές του ΔΗΣΥ, το πρόβλημα της Κύπρου δεν είναι ο Χριστόδουλος αλλά… κάποιοι, γενικώς και αόριστα, που πρέπει να τιμωρηθούν. «Θα φορτώσουμε στον Χριστόδουλο δηλαδή την οικονομική καταστροφή της Κύπρου»; Με τέτοιες προσεγγίσεις αναμένει κανείς πολιτική βούληση για διερεύνηση των σκανδάλων; Η εξήγηση βεβαίως είναι απλή: Ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου είναι ο πρώτος εισπράξας υπό την ιδιότητα του εμπειρογνώμονα από τη Focus των Βγενόπουλου - Ζολώτα και ο πρώτος που παραδέχτηκε ενώπιον του δικαστηρίου φοροδιαφυγή. Τώρα γιατί μόνο φοροδιαφυγή, ένας Κώστας Κληρίδης γνωρίζει! Μετά τον Χριστόδουλο βέβαια είναι γνωστό ότι μπήκε μισό εκατομμύριο στα ταμεία του ΔΗΣΥ υπό την προεδρία Αναστασιάδη και άλλο ένα τουλάχιστον εκατ. στα ταμεία της προεκλογικής εκστρατείας του Δημήτρη Χριστόφια το 2008. Γίνεται αντιληπτό ότι η υπόθεση των 50 εκατ. ευρώ που μοίρασε η Focus σε Κύπριους πολιτικούς, παράγοντες και δημοσιογράφους είναι ποσό μηδαμινό σε σχέση με αυτά που διεκδικούνται από τον κ. Βγενόπουλο. Ξεπουληθήκαμε μάλλον πολύ φθηνά και άλλο τόσο φθηνά θέλουμε να καλύψουμε τις πομπές μας!
Χαρακτηριστικά, η «κακή» Λαϊκή με διαχειρίστρια την κ. Άντρη Αντωνιάδου έχει κινήσει νομική διαδικασία εναντίον του κ. Βγενόπουλου διεκδικώντας ένα ποσό 3,7 δισ. εκ μέρους των καταθετών της τράπεζας. Επιπλέον ομάδα Κυπρίων καταθετών διεκδικεί αρκετά δισ. ευρώ προσφεύγοντας κατά της ελληνικής κυβέρνησης για την απώλεια των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα. Δεκάδες Κύπριοι τεχνοκράτες επίσης βρίσκονται υπό έρευνα για γελοίες αγορές, μίζες και διασπάθιση δισεκατομμυρίων.


Νομική υπηρεσία



Ποιανών υποτιμά τη νοημοσύνη ο γενικός εισαγγελέας κ. Κώστας Κληρίδης όταν δεν εκδίδει ένα διεθνές ένταλμα σύλληψης κατά του κ. Ζολώτα, να τον φέρει στην Κύπρο να μας εξηγήσει τι συμβουλές του δίνει τα τελευταία 6 χρόνια ο Χριστόδουλος;


Πέρα από τον Πρόεδρο, αστείες φαίνονται και οι κινήσεις του γενικού εισαγγελέα. Την αγωγή κατά Βγενόπουλου διαχειρίζονται δύο δικηγορικά γραφεία στην Κύπρο τα οποία με δικαστικό διάταγμα έχουν παγώσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία του. Τα θέματα της Focus χειρίζεται ο γενικός εισαγγελέας. Είναι φυσιολογικό ότι η πίεση εναντίον του κ. Βγενόπουλου θα ήταν αφόρητη αν η Νομική υπηρεσία ζητούσε από τον κ. Ζολώτα να καταθέσει. Κι ας μην πάμε μακριά. Ας μείνουμε στην απλή υπόθεση Χριστόδουλου ο οποίος υποστήριξε ότι πήρε ένα εκατ. ευρώ προκαταβολικά για τα επόμενα δέκα χρόνια για παροχή συμβουλών στον κ. Ζολώτα. Ποιανών υποτιμά τη νοημοσύνη ο γενικός εισαγγελέας κ. Κώστας Κληρίδης όταν το δέχεται αυτό; Γιατί δεν εκδίδει ένα διεθνές ένταλμα σύλληψης κατά του κ. Ζολώτα, να τον φέρει στην Κύπρο να μας εξηγήσει τι συμβουλές του δίνει τα τελευταία 6 χρόνια ο Χριστόδουλος; Γιατί δεν τον φέρνει στην Κύπρο να μας πει τι επενδύσεις έχει κάνει όλα αυτά τα χρόνια με τις συμβουλές του Χριστόδουλου στην Κύπρο; Πώς μπορεί όμως να γίνει κάτι τέτοιο όταν η κατάθεση Ζολώτα μπορεί να κάψει τον νυν και τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας;  Δυστυχώς και η Νομική υπηρεσία δεν στέκεται στο ύψος της. Ο νυν γενικός εισαγγελέας άνοιξε μεν την υπόθεση Focus, αλλά στη συνέχεια λόγω άνωθεν πιέσεων την άφησε να αργοπεθαίνει και για να σώσει τα προσχήματα κατηγόρησε τον Χριστόδουλο μόνο για φοροδιαφυγή. Η διερεύνηση της ροής πολιτικού χρήματος στην προεκλογική καμπάνια του 2008 εγκαταλείφθηκε, ο ερευνητής εξωθήθηκε σε παραίτηση, και η μητέρα Ελλάς του κ. Αντώνη Σαμαρά κάνει ό,τι είναι δυνατό να μην ανακινηθεί άλλο η υπόθεση αφού πρόσφατα οι διωκτικές αρχές στην Ελλάδα αρνήθηκαν να συνεργασθούν με τις κυπριακές αρχές για δημιουργία κοινής ομάδας για διερεύνηση των λογαριασμών Βγενόπουλου. Οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι έγιναν και κατευθείαν εκκλήσεις στο Προεδρικό μέγαρο για κλείσιμο της υπόθεσης.

Η Κεντρική Τράπεζα



Γιατί πρέπει η κ. Γιωρκάτζη να δώσει έγκριση για τη διερεύνηση της διακίνησης ενός ποσού 100 εκατ. του κ. Βγενόπουλου από τράπεζα της Αγγλίας, γιατί πρέπει να έχει γνώση των νομικών προσεγγίσεων της υπόθεσης, ιδιαίτερα μετά τις κατηγορίες ότι ο εν διαστάσει σύζυγός της και η κόρη της εκπροσωπούν τον κ. Βγενόπουλο;


Ο κεντρικός τραπεζίτης στον οποίο υπάγονται όλες οι τράπεζες μπορεί να διατάξει έρευνα και να ζητήσει στοιχεία για την πορεία του χρήματος. Για παράδειγμα στην περίπτωση της FBME η κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη εν ριπή οφθαλμού έκλεισε την τράπεζα και την έθεσε υπό κηδεμονία, λαμβάνοντας υπόψη στοιχεία που της έδωσαν οι Αμερικανοί για ξέπλυμα. Στην υπόθεση Βγενόπουλου βέβαια, όπου οι Κύπριοι καταθέτες διεκδικούν μερικά δισ., όχι μόνο δεν δρα ακαριαία, αλλά με τις ενέργειές της είναι δυνατόν να θέσει σε κίνδυνο και την εργασία που εδώ και μήνες κάνουν δυο δικηγορικά γραφεία εκ μέρους των καταθετών της Λαϊκής. Για παράδειγμα μαζί με το διοικητικό της συμβούλιο κάλεσε σε ανάκριση την κ. Άντρη Αντωνιάδη ζητώντας της περίπου να απολύσει τον έναν από τους δύο νομικούς οίκους (Ανδρέα Νεοκλέους) που εκπροσωπούν τους καταθέτες, λόγω conflict αλλά και επειδή υποστηρίζει ότι βρίσκεται πίσω από τη γνωστή διαρροή ότι η κόρη της εργοδοτείται στο δικηγορικό γραφείο του πατέρα της που εκπροσωπεί νομικά τον κ. Βγενόπουλο. Και έτσι να έχουν τα πράγματα, δεν μπορεί άραγε να αντιληφθεί ότι αν φύγει από τη νομική διαδικασία, τότε πέφτει η υπόθεση κατά του κ. Βγενόπουλου διότι η μαρτυρία εναντίον του Ελλαδίτη επιχειρηματία δόθηκε από δικηγόρο (Γλυκύς) του οίκου αυτού; Και αν πέσει η υπόθεση δεν θα βγουν όλοι να της προσάπτουν σκοπιμότητα επαναφέροντας την υπόθεση της εργοδότησης της κόρης της; Το χειρότερο όμως -και ίσως ύποπτο- δεν είναι αυτό. Η κ. Γιωρκάτζη, ως αρχή εξυγίανσης της «κακής» Λαϊκής, έχει αποφασίσει ότι θα χειρίζεται διαδικαστικά την υπόθεση (παρά την περί του αντιθέτου γνωμάτευση του γενικού εισαγγελέα) κατά του Βγενόπουλου καθυστερώντας τη διαδικασία. Γιατί π.χ. πρέπει η κ. Γιωρκάτζη να δώσει έγκριση για τη διερεύνηση της διακίνησης ενός ποσού 100 εκατ. του κ. Βγενόπουλου από τράπεζα της Αγγλίας αρνούμενη να εγκρίνει τον προϋπολογισμό; Γιατί πρέπει να έχει γνώση των νομικών προσεγγίσεων της υπόθεσης, ιδιαίτερα μετά τις κατηγορίες ότι ο εν διαστάσει σύζυγός της και η κόρη της εκπροσωπούν τον κ. Βγενόπουλο;    

Το πάθημα δεν έγινε μάθημα Αυτό που θα ανέμενε κανείς από τους πολιτικούς μας αλλά και τους ανεξάρτητους θεσμούς αυτής της χώρας είναι κάτι ίσως φαινομενικά απλό: Να κάνει ο καθένας το καθήκον του για να αναστηλωθεί αυτή η χώρα. Για να μπορέσουμε όλοι μας να οραματιστούμε ένα μέλλον για τα παιδιά μας. Με λίγα λόγια να μάθουμε από το πάθημά μας. Σε αυτό τον τομέα κατά την ταπεινή μου άποψη τίποτα δεν γίνεται κι αυτό είναι απολύτως λογικό. Οι ίδιοι πολιτικοί και τεχνοκράτες που μας οδήγησαν στην κρίση και τον εξευτελισμό εξακολουθούν να κυβερνούν τον τόπο είτε από το Προεδρικό είτε από τη Βουλή, είτε από άλλους θεσμούς. Όποιοι λοιπόν νομίζουν ότι οι άπειρες υποσχέσεις που πήραμε για τιμωρία των ενόχων και για επιστροφή των κλεμμένων χρημάτων θα ευοδωθούν, μάλλον είναι αφελείς. Οι πολιτικοί μας είναι εμπλεκόμενοι και οι ανεξάρτητοι θεσμοί μας, είτε λόγω φόβου είτε ανικανότητας, απολύτως εξαρτώμενοι.