Η συντονισμένη επίθεση των λεγόμενων κομμάτων του Κέντρου πρωτίστως κατά του Τ/Κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί και δευτερευόντως κατά του Προέδρου Αναστασιάδη είναι εξηγήσιμη και εν πολλοίς κατανοητή.
- Από τη μια, ημερολογιακά, οι μνήμες της εισβολής και οι εκδηλώσεις στο πλαίσιο των οποίων τις αναβιώνουν αναδεικνύουν την ιστορικότητα των πικρών συναισθημάτων των Ελληνοκυπρίων, ενισχύοντας αυτό το αίσθημα καχυποψίας - για να μην πω εθνικής μελαγχολίας, που μας πλημμυρίζει μετά το 1974.
- Από την άλλη, οι συνομιλίες για λύση φαίνεται να μπαίνουν στην τελική ευθεία, κάτι που γίνεται κατανοητό μέσα από τις δηλώσεις των Κυπρίων διαπραγματευτών, του ΄Εσπεν Μπαρθ Άιντε αλλά και πολλών διεθνών συνομιλητών μας. Είναι κατανοητό -κι αυτό το βιώσαμε αρκετές φορές στο παρελθόν- ότι κάθε φορά που δημιουργούνται ελπίδες για λύση κάποιοι εξ αντανακλάσεως σηκώνουν αμυντικά τείχη. Είτε γιατί «φοβούνται το άγνωστο και τ’ απ’ αλλού φερμένο», όπως θα το έλεγε και ο Ελύτης -κι αυτό είναι λογικό- είτε -κι αυτό είναι παράλογο- κυρίως γιατί απειλείται το status, το αφήγημα και κυρίως το φυλλορόημα της αφελούς πελατείας κάποιων ηγετών.
- Τέλος, η εκλογή Ακιντζί, με το 61% των Τουρκοκυπρίων να τον στηρίζουν ανατρέποντας όλα τα προγνωστικά στα κατεχόμενα, και συνάμα ο συνεπής και πειστικός λόγος αυτού του ηγέτη στο Κυπριακό, φαίνεται να έχουν ξυπνήσει την ελπίδα ξανά στους Ε/Κ πολίτες. Πριν από μερικούς μήνες, το 65% των Ε/Κ, όταν ερωτάτο, δήλωνε γενικά και αόριστα ότι επικροτεί τις συνομιλίες, αλλά δεν πιστεύει ότι τελικά θα βρεθεί λύση ομοσπονδίας. Σήμερα, λόγω της χημείας που εκπέμπει δημόσια το δίδυμο Αναστασιάδης - Ακιντζί, έχει επέλθει μια δραματική ανατροπή στις στάσεις της κοινής γνώμης, που φαίνεται να τρομάζει μερικούς.
Περί ομοσπονδίας
Η λύση ομοσπονδίας, εφόσον θα εφαρμοστεί εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου, υπό τις περιστάσεις αποτελεί την καλύτερη λύση που έχουμε ενώπιόν μας. Δεν είναι σαφώς αποτέλεσμα ελεύθερης επιλογής του συνόλου του κυπριακού λαού, αλλά προϊόν της ανάγκης που προκάλεσε η εισβολή διά του διαχωρισμού των Ε/Κ και των Τ/Κ. Αυτός ο διαχωρισμός μάς προσφέρει, σήμερα, αναγκαστικά δύο μόνο επιλογές: είτε της επανένωσης με κατευθυντήριες γραμμές τις συμφωνίες Μακαρίου - Ντενκτάς το 1977, είτε της διχοτόμησης και των δύο κρατών. Οι συμφωνίες αυτές έκαναν λόγο για διπεριφερειακή ομοσπονδία, με την κάθε κοινότητα να ελέγχει διοκητικά τη δική της περιφέρεια. Στη συνέχεια, η διπεριφερειακή βαφτίστηκε «διζωνική» - αλλά το όνομα δεν αλλάζει την ουσία.
Κάποιοι βέβαια μιλούν για την Κυπριακή Δημοκρατία του 1960 επικαλούμενοι τη νομιμότητα που έλκει από τις συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου, αρνούμενοι, όπως λένε, να αποδεχθούν τα τετελεσμένα της εισβολής. Αυτό το επιχείρημα, παρότι λογικοφανές, δεν είναι απολύτως συνεπές με τη λογική, και κυρίως με τα ιστορικά δεδομένα που έχουμε σήμερα ενώπιόν μας. Επιτρέψτε μου ορισμένες παρατηρήσεις:
- Τα ίδιας λογικής άτομα που διαμαρτύρονται σήμερα κατά της λύσης ομοσπονδίας είναι οι επίγονοι όλων εκείνων που το 1960 εναντιώθηκαν στη λύση της Ζυρίχης, χαρακτηρίζοντας μάλιστα το Σύνταγμα δοτό και κατ’ επέκταση αντιδημοκρατικό. Είναι οι ίδιοι οι οποίοι θεωρούσαν ότι η Ζυρίχη έδωσε υπερπρονόμοια στους Τ/Κ. Αν δεν είναι απλώς υποκριτές, ας μας εξηγήσουν σήμερα πώς η Ζυρίχη έγινε «ευλογία»;
- Η Κυπριακή Δημοκρατία του 1960 λειτούργησε σχετικά ομαλά μόνο για 3 χρόνια, δηλαδή μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1963, όταν ξέσπασαν οι διακοινοτικές ταραχές και ακολούθησε η αποχώρηση των Τ/Κ από τους θεσμούς, με τον ταυτόχρονο εγκλεισμό τους στους θύλακες. Αυτή ήταν η πρώτη διχοτόμηση: θεσμική σε ό,τι αφορούσε τη λειτουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας και πολιτική σε ό,τι αφορούσε τη στάση των Τ/Κ.
- Από το 1963 πέρασαν 52 χρόνια διαχωρισμού Ε/Κ και Τ/Κ με τον διαχωρισμό αυτό, μετά το 1974, να καθίσταται μόνιμος. Με τη διχοτόμηση de facto, χωρίς κανένας να ζητά την ανατροπή της με στρατιωτικά μέσα.
Αυτήν τη σκληρή πραγματικότητα την κατανόησε πρώτος ο Γλαύκος Κληρίδης, καταθέτοντας ευθαρσώς τη γνώμη του στην Γκαλερί Αργώ στις 6 Νοεμβρίου 1974, και γι’ αυτό χρειάστηκε να καρατομηθεί πολιτικά για να μπορέσει ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος το 1977 να πει ακριβώς το ίδιο, υπογράφοντας τη σχετική συμφωνία με τον Ραούφ Ντενκτάς.
Η ομοσπονδία είναι σήμερα το μοναδικό όχημα πραγματικής επανένωσης της χώρας μας, λόγω λειτουργίας της εντός της ΕΕ. Με εργαλείο την πλήρη εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου σε ολόκληρη την επικράτεια, παρά το ότι αυτό θα υλοποιηθεί σταδιακά, η λύση αναγκαστικά θα είναι ευρωπαϊκή, οπότε συμβατή με όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σε αυτό όμως πρέπει να είμαστε ειλικρινείς πρώτα με τους εαυτούς μας: δεν μπορεί ένα πρόβλημα 52 ετών διαχωρισμού δύο κοινοτήτων να λυθεί την επομένη της υπογραφής της λύσης.
| Αναστασιάδης - Ακιντζί Θα χρειαστούν μήνες, ίσως και χρόνια, για να μπορέσει να επανέλθει η ομαλότητα, για να μπορέσουμε όλοι μας, Ε/Κ και Τ/Κ, να αισθανθούμε αφέντες στη χώρα μας. Ίσως γι’ αυτό αισθάνομαι μια πικρία για τις άδικες επιθέσεις που δέχεται ο Μουσταφά Ακιντζί, κι αυτό γιατί θεωρώ ότι είναι ο πρώτος Κύπριος πολιτικός που προσπαθεί για την επανένωση της χώρας μας χωρίς να βάζει την άμαξα μπροστά από τα άλογα. Για να επανενωθεί η Κύπρος, μας λέει, χρειάζεται να ξαναγίνει ολική, αρχίζοντας από την επανένωση των μονόπλευρών ιστοριών μας. Αυτό είναι που τρομάζει κάποιους πολιτικούς μας οι οποίοι βλέπουν μπροστά στην καθαρή αλήθεια να χάνονται τα επιχειρήματα και οι ατάκες τους στον σκουπιδότομο της ιστορίας. Ο λόγος του Ακιντζί, με λίγα λόγια, ενώνει τους Κυπρίους και δεν τους διαχωρίζει, κάτι που έκανε και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στην ομιλία του κατά την επέτειο της εισβολής. Το αφήγημα Αναστασιάδη - Ακιντζί είναι ιστορικά ακριβές πλέον και όχι προπαγανδιστικό. Μιλούν για τον πόνο των ανθρώπων και την κοινή κυπριακή τραγωδία. Των Τ/Κ το 1963-1974 και τον πόνο των Ε/Κ μετά το 1974. Ο Ακιντζί μιλά για πόλεμο το 1974 -και το λέει κατάμουτρα στον Ερτογάν- και όχι για ειρηνευτική επιχείρηση. Ο Αναστασιάδης μιλά για την αδυναμία μας ως Ε/Κ να προστατεύσουμε τη Δημοκρατία και τους Τ/Κ εντός του Συντάγματος της Ζυρίχης. Μιλούν και οι δύο για την ανάγκη όλων των Κυπρίων να ζήσουν υπό συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας σε αυτόν τον τόπο. Βεβαίως κανείς δεν έχει αυταπάτες. Ο Ακιντζί στις συνομιλίες θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα της κοινότητάς του και ο Νίκος Αναστασιάδης τα των Ελληνοκυπρίων. Όμως, και οι δύο μοιράζονται το ίδιο όραμα. Και αυτό λέει σε όλους μας πολλά, γιατί στην πράξη δεν επιδέχεται άλλης ερμηνείας: είναι μια ηρωική ανάληψη ευθύνης. |
