Όπως ορθά έλεγε ο πρώην Πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος «όταν ένα σχέδιο λύσης τεθεί στο τραπέζι ποτέ δεν φεύγει απ’ αυτό». Είναι γνωστό και παραδεκτό ότι ο Τάσσος Παπαδόπουλος παρέλαβε τον Φεβρουάριο του 2003 το σχέδιο Ανάν 3, διαπραγματεύτηκε στο Μπούργκενστοκ το σχέδιο Ανάν 4 και παρουσίασε ενώπιον του κυπριακού λαού στις 24 Απριλίου 2004 το σχέδιο Ανάν 5, αφού τον Γενάρη του ίδιου χρόνου αποδέχτηκε στη Νέα Υόρκη στενά χρονοδιαγράμματα, επιδιαιτησία και δημοψηφίσματα.
Προφανώς ο Τάσσος Παπαδόπουλος, διά της τοποθέτησης αυτής, δεν ήταν τόσο απόλυτος όσο εμφανίζονται τις τελευταίες μέρες κάποιοι πολιτικοί και αρθρογράφοι οι οποίοι επιμένουν ότι το αποτέλεσμα του νέου γύρου συνομιλιών που ξεκινά στο Κυπριακό θα έχει ως αποτέλεσμα το σχέδιο Ανάν να επανέλθει ως σχέδιο λύσης. Απεναντίας ο Τάσσος Παπαδόπουλος αυτό που κατά τη γνώμη μου ήθελε να τονίσει είναι ότι όλο το κεκτημένο των συνομιλιών από το 1974 και μετά καταγράφεται και υπολογίζεται στην πορεία εξεύρεσης λύσης. Αν πίστευε δηλαδή ότι τα σχέδια δεν εξελίσσονται και δεν διαμορφώνονται αναλόγως των συνθηκών που επικρατούν, σαφέστατα και δεν θα υποσχόταν στον κυπριακό λαό στην ομιλία του υπέρ του ΟΧΙ ότι «θα έρθουν καλύτερες μέρες». Με λίγα λόγια ο Τάσσος Παπαδόπουλος πίστευε ότι διά του ΟΧΙ μας τότε και διά της ένταξής μας στην ΕΕ θα μπορούσαμε να πετύχουμε κάποια καλύτερη λύση.
Συνεκδοχικά το παλιό αφήγημα της κακής λύσης, του κακού σχεδίου Ανάν, των ξένων δυνάμεων που συνωμοτούν εναντίον μας, καταρρίπτεται από την ίδια τη διαλεκτική του Τάσσου Παπαδόπουλου. Ο οποίος μπορεί να μην ήθελε τη συγκεκριμένη εκείνη λύση το 2004, αλλά σαφέστατα και ήθελε λύση ομοσπονδίας, εξ ου και δεν δίστασε να έρθει σε ανοικτή σύγκρουση με τον Ανδρέα Αγγελίδη από το κόμμα του αλλά και τον Νίκο Κουτσού όταν διατύπωσαν θέσεις που οδηγούσαν σε αλλαγή στρατηγικού στόχου, όπως επιχειρούν σήμερα ο Νικόλας Παπαδόπουλος και ο Μαρίνος Σιζόπουλος σε ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ αντίστοιχα.
Το ερωτηματικό
Ας μείνουμε όμως στο αρχικό μας ερώτημα. Μπορεί υπό οποιονδήποτε τρόπο να επανέλθει είτε αυτούσιο, είτε μεταμφιεσμένο, ένα σχέδιο τύπου Ανάν;
- Το σχέδιο Ανάν δεν μπορεί να επανέλθει με κανένα τρόπο αυτούσιο στο τραπέζι των συνομιλιών διότι έχει απορριφθεί από το 76% του λαού. Ταυτόχρονα έχει από τη δική μας πλευρά διατυπωθεί ως κόκκινη γραμμή η θέση ότι δεν γίνεται πλέον αποδεκτή η υποβολή νέων σχεδίων από τρίτους, ούτε αποδεχόμαστε χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησίες, αλλά ότι οποιοδήποτε νέο σχέδιο πρέπει να συμφωνηθεί από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων και να πάει ξανά σε δημοψηφίσματα. Επιπλέον το εν λόγω σχέδιο δεν μπορεί να επανέλθει ως έχει, διότι σχεδιάστηκε για τη λύση του Κυπριακού και ταυτόχρονα την ένταξη ολόκληρης της Κύπρου στην Ευρώπη το 2004. Έκτοτε έχουν παρέλθει 11 χρόνια, με την Κυπριακή Δημοκρατία εντός της ΕΕ και από το 2008 εντός της ευρωζώνης, με όλα σχεδόν να έχουν αλλάξει, από πλευράς πολιτικού κεκτημένου, οικονομίας και νομισματικής πολιτικής.
- Το Ανάν δεν μπορεί να επανέλθει γιατί σχεδιάστηκε για να υπηρετήσει την ιδέα μιας ισχυρής και λειτουργικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ενώ σήμερα συζητούμε για μια λιγότερο ισχυρή εκ των πραγμάτων κεντρική κυβέρνηση. Κι αυτό δεν αφορά μόνο την Κύπρο, αλλά και τις 28 χώρες μέλη της ΕΕ αφού οι εξουσίες και οι αρμοδιότητες όλο και περισσότερο ασκούνται από τις Βρυξέλλες, είτε μέσω της πολιτικής που χαράσσουν οι σύνοδοι κορυφής, είτε μέσω της ενισχυμένης Κομισιόν, είτε του αναβαθμισμένου Ευρωκοινοβουλίου και κυρίως μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας η οποία έχει θέσει τις οικονομίες των κρατών και τις συστημικές τράπεζες υπό την εποπτεία της.
- Ας μην μιλήσουμε για τις ιδιαιτερότητες της Κύπρου η οποία το 2004 εμφανιζόταν ως μια ανθούσα οικονομία ενώ σήμερα διάγει λιτόν οικονομικό βίο κάτω από τις αυστηρές ντιρεκτίβες του μνημονίου και της τρόικας.
Το νέο σχέδιο
Σε τελευταία ανάλυση κανένα από τα σχέδια που υποβλήθηκαν στο Κυπριακό από το 1964 δεν ήταν απολύτως καλό ή απολύτως κακό. Στο τραπέζι, όπως είπε πολύ σωστά και ο Τάσσος Παπαδόπουλος, «βρίσκονται όλα τα σχέδια», είτε ως φαντάσματα, είτε ως ερινύες, είτε ως ιδέες για να εμπλουτίζουν τον προβληματισμό μας. Στ’ αλήθεια ποιος ενδιαφέρεται αν το νέο σχέδιο στο οποίο ίσως καταλήξουν οι δύο ηγέτες έχει 10% από το αμερικανοβρετανοκαναδικό του 1978, 10% από τους δείκτες Κουεγιάρ, 10% από το σχέδιο Γκάλι, 20% από το σχέδιο Ανάν, 20% από τις συγκλίσεις Χριστόφια - Ταλάτ και άλλα 30% από ιδέες που θα προκύψουν από τις συνομιλίες Αναστασιάδη - Ακιντζί; Αυτό μάλλον που πρέπει να μας ενδιαφέρει είναι αν το σχέδιο είναι σωστό και μπορεί να λειτουργήσει ή όχι.
Η αλήθεια πάντως είναι μία. Ότι από τον περασμένο Απρίλιο έως τον Ιούλιο οι δύο πλευρές κατέθεσαν γραπτώς τις θέσεις τους επί όλων των θεμάτων. Η κάθε πλευρά μάλιστα κατέθεσε περιγραφικά και τις αξιώσεις της στο εδαφικό χωρίς να υποβληθούν χάρτες, επιπλέον δε σε κάποια θέματα όπως η διακυβέρνηση, η δικαστική εξουσία, η λειτουργία της ομοσπονδιακής Βουλής και της δημόσιας υπηρεσίας θεωρούνται σχεδόν κλειστά ή κατά 90% κλειστά.
|
