Μπορούν να γίνουν ηγέτες οι πολιτικοί μας;

Πρόταση μέσω του twitter κατέθεσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης προς το υπουργείο Παιδείας για ενημέρωση των μαθητών πάνω σε θέματα ομοσπονδίας. Η πρόταση ηχεί σωστά, αν αναλογισθούμε και το μομέντουμ που υπάρχει στο Κυπριακό. Οφείλουμε ως συντεταγμένη κοινωνία να επενδύσουμε στις νέες γενιές πολιτών που έρχονται. Όχι όμως αποσπασματικά. Κι αυτό γιατί μια κουλτούρα συμβίωσης και συνύπαρξης δεν μπορεί να καλλιεργηθεί μέσα από μια σειρά  μαθημάτων. Πρέπει αυτή να διαχέεται μέσα από ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα τολμώντας να αγγίξει ευαίσθητα θέματα όπως η διδασκαλία της Ιστορίας, της θρησκείας του πολιτισμού μας. Εδώ θα τολμούσα να πω ότι οι Τ/Κ εκπαιδευτικοί είναι λίγο πιο προχωρημένοι από τους Ε/Κ ομολόγους τους. Τα βιβλία τους είναι πιο προσεγμένα σε ό,τι αφορά τη δημιουργία κουλτούρας συμβίωσης και συνύπαρξης, αυτό δε αντανακλάται και στους μαθητές τους οι οποίοι είναι πιο μετριοπαθείς στις αντιλήψεις τους. Χρειάζεται όμως ακόμα κι αυτοί να κάνουν πολλά.

Αντίθετα τα δικά μας παιδιά μεγαλώνουν σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Είτε είναι παντελώς αδιάφορα είτε εντελώς φανατικά. Τα έξυπνα παιδιά είναι συνήθως και τα αδιάφορα αφού στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής τους εμπειρίας αποδομούν γρήγορα το αξιακό σύστημα επί του οποίου εδράζεται η παρεχόμενη εκπαίδευση: εθνοκεντρισμός, άκρατος δασκαλοκεντρισμός, εμμονή στους τύπους και όχι στην ουσία, παροχή στεγνών γνώσεων χωρίς να εντρυφούν στα αίτια και τα αιτιατά της πραγματικής επιστήμης. Εν ολίγοις οι πραγματικές αξίες της ελληνικής κληρονομίας μας απουσιάζουν παντελώς από τα σχολεία μας. Τα παιδιά αυτά έχουν κρατήσει μόνο το χρηστικό κομμάτι της εκπαίδευσης το οποίο μέσω ενός απολυτηρίου θα τα οδηγήσει σε ένα καλό πανεπιστήμιο και στη συνέχεια σε κάποιους καλούς όρους εργοδότησης. Αυτό απαντά μεταξύ άλλων και στο ερώτημα πώς η Κύπρος με τόσα υψηλά ποσοστά πτυχιούχων έχει τόσο χαμηλό επίπεδο πολιτικής ζωής. Η απάντηση είναι απλή: Οι περισσότεροι πολιτικοί βγαίνουν κατά κανόνα από την ομάδα των μετρίων ή κακών μαθητών που γίνονται μέσω του εκπαιδευτικού μας συστήματος στενοκέφαλοι έως  φανατικοί. Ελάχιστοι έξυπνοι άνθρωποι ασχολούνται με την πολιτική διότι γι’ αυτούς η πολιτική στην Κύπρο δεν είναι τίποτε άλλο παρά η συνέχιση των τραυματικών εμπειριών που αποκόμισαν από τη φοίτησή τους στο σχολείο. Ο αυταρχικός καθηγητής, ο ξερόλας, ο δυνάστης που αποφασίζει πώς θα ντύνεσαι, πώς θα κουρεύεσαι, πώς θα ξυρίζεσαι, αλλά δεν ενδιαφέρεται ποσώς πώς σκέφτεσαι και ονειρεύεσαι, είναι σήμερα αρχηγός κόμματος ή και Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η κυπριακή κοινωνία εν ολίγοις γαλουχείται μέσα από ένα ανήμπορο σχολείο –το οποίο παραμένει πάντα το ίδιο όσα εκατομμύρια κι αν διατίθενται κατά καιρούς για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση– και βεβαίως ανήμπορη θα πορευτεί και στη συνέχεια της ενηλικίωσής της.

Αλλά ας μείνουμε ακόμα λίγο στην πρόταση Τορναρίτη. Ποιος θα ενημερώσει τους μαθητές για θέματα ομοσπονδίας; Θαρρώ η ενημέρωση πάνω σε αυτό το θέμα θα πρέπει να ξεκινήσει μέσα από σεμινάρια προς τους καθηγητές. Το πρόβλημα απ’ εκεί ξεκινά εξάλλου. Αν οι καθηγητές δεν γνωρίζουν καλά ένα αντικείμενο, ποιος θα το μεταφέρει στα παιδιά; Αλλά και πάλιν για να κατανοήσει ο οποιοσδήποτε μαθητής ή πολίτης πώς φτάσαμε να συζητούμε ομοσπονδία στην Κύπρο θα πρέπει να έχει μια αντικειμενική θεώρηση της Ιστορίας του τόπου. Η τρέχουσα θεώρηση είναι ότι οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο το 1974, πήραν τη μισή και εμείς οι Ε/Κ πρέπει τώρα να κάνουμε οδυνηρές υποχωρήσεις. Αν με αυτή την εικόνα μεγαλώνουν όλοι οι Ε/Κ, πώς θα μπορούσαν να αποδεχτούν την ομοσπονδία; Αν η ηγεσία αυτής της χώρας το ΜΟΝΟ που κάνει είναι να εγκαινιάζει μνημεία της ΕΟΚΑ και να τιμά τους ήρωες της τουρκικής εισβολής, χωρίς ίχνος αυτοκριτικής για το πώς φτάσαμε στο 1974, τι πετυχαίνει; Απλώς επιβεβαιώνει στο επίπεδο του συμβολισμού την αδικία εις βάρος των Ε/Κ. Για να είμαστε δίκαιοι, εν πολλοίς αυτό κάνουν και οι Τούρκοι αφού όλοι βολεύονται με την ευκολία της αντιπαλότητας.

Πώς μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο; Όλοι θέλουν να αλλάξει το κλίμα στην Κύπρο και να φτάσουμε σε λύση αλλά οι μέτριες ηγεσίες των Κυπρίων δεν τολμούν να αναλάβουν τον παιδευτικό ρόλο που τους αναλογεί. Σήμερα δεν έχουμε χρόνο να αλλάξουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα για να δημιουργήσουμε σωστούς πολίτες σε τριάντα χρόνια. Αυτόν τον ρόλο θα πρέπει να τον αναλάβουν και στις δύο κοινότητες οι πολιτικοί ηγέτες εάν μπορούν. Προς αυτή την κατεύθυνση χρειαζόμαστε κινήσεις που θα αγγίξουν το πολιτικό DNA των Ε/Κ και των Τ/Κ. Ιδέες υπάρχουν πολλές. Θα μπορούσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μεταβεί μαζί με τον Έρογλου στο μνημόσυνο των Μισιαούλη και Καβάζογλου; Θα μπορούσαν οι κύριοι Αναστασιάδης και Έρογλου από κοινού να καλέσουν Ε/Κ και Τ/Κ συγγενείς αγνοουμένων για να μιλήσουν και να κλάψουν μαζί τους; Ίσως μάθουν κάτι από αυτούς. Θα μπορούσαν οι κύριοι Αναστασιάδης και Έρογλου με τα επιτελεία τους να οργανώσουν επισκέψεις σε ε/κ και τ/κ κοιμητήρια και εκκλησιές και τζαμιά σε συμβολικές κινήσεις καθαρισμού και αναστήλωσής τους; Θα μπορούσαν οι δύο ηγέτες να απευθυνθούν μαζί σε ακροατήρια Ε/Κ και Τ/Κ όχι για να αναφερθούν στις λεπτομέρειες της λύσης αλλά για να αναλύσουν το κοινό όραμα επανένωσης της χώρας;