Είναι ηγέτης ο Νίκος Αναστασιάδης;

Ο Νίκος Αναστασιάδης είναι ηγέτης ή απλώς ένας ουραγός της πολιτικής; Πριν εκλεγεί στην προεδρία, το πρώτο ουδείς το αμφισβητούσε. Όλοι θεωρούσαν -ακόμα και αυτοί που διαφωνούσαν μαζί του- ότι είχε την ικανότητα να ηγείται καταθέτοντας ευθαρσώς τις απόψεις του όντας επικεφαλής ενός κόμματος στο οποίο η δική του θέση ποτέ δεν ήταν πλειοψηφική. Μήπως σήμερα η εικόνα αυτή έχει ξεθωριάσει ακόμα και μεταξύ των πιο ένθερμων υποστηρικτών του;

Ποιος;


Αλλά ποιος είναι ο ηγέτης σήμερα; Οι ορισμοί βρίθουν, όπως πάντα, ωστόσο κάθε φορά που επιχειρεί κάποιος να τους μετρήσει στο μπόι κάποιου εν ενεργεία πολιτικού οι λέξεις φαντάζουν λειψές.
Στη Βρετανία, η συζήτηση περί των ηγετών είναι προχωρημένη εδώ και πολλά χρόνια και αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μεταξύ πολλών ακαδημαϊκών. Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ θεωρείται από πολλούς ο σημαντικότερος πολιτικός στη νεότερη ιστορία της χώρας γιατί ύψωσε το ανάστημά του και οδήγησε τη Βρετανία σε μια μνημειώδη αντίσταση απέναντι στον Χίτλερ. Υπάρχουν βέβαια και ενστάσεις. Ο Τσόρτσιλ, υποστηρίζουν αρκετοί ιστορικοί, είχε το σθένος να κάνει το αυτονόητο. Ηγήθηκε δηλαδή των Βρετανών εναντίον του Χίτλερ τη στιγμή που ήταν όλοι πανέτοιμοι να αντισταθούν. Ίσως, αναφέρουν, η Μάργκαρετ Θάτσερ ή ο Τόνι Μπλερ να ήταν πιο σημαντικοί ηγέτες υπό μια άλλη οπτική. Η κ. Θάτσερ ηγήθηκε μιας προσπάθειας για να εκσυγχρονίσει τη χώρα χωρίς να έχει την ομοθυμία του έθνους, λαμβάνοντας σκληρές αποφάσεις και πηγαίνοντας κόντρα σε έναν αδιέξοδο συνδικαλισμό, σε κατεστημένα συμφέροντα και νοοτροπίες. Από την άλλη, ο Τόνι Μπλερ οδήγησε τη Βρετανία σε μια εξωστρεφή πολιτική στη Γιουγκοσλαβία και το Ιράκ, βγάζοντας τη Βρετανία από έναν λήθαργο εσωστρέφειας και επαναφέροντάς την στη διεθνή σκηνή ως ρυθμιστή των διεθνών εξελίξεων. Με λίγα λόγια, ένας ηγέτης μπορεί να είναι μεγάλος γιατί αίρεται στο ύψος των περιστάσεων, αλλά και γιατί κόντρα στις επιθυμίες της πλειοψηφίας καταφέρνει να πείσει τον λαό ότι υπάρχουν και άλλοι δρόμοι.


Ο Αναστασιάδης

Ο Νίκος Αναστασιάδης, τηρουμένων των αναλογιών, σε ποια κατηγορία θα μπορούσε να ενταχθεί; Πριν την εκλογή του, ίσως στη δεύτερη κατηγορία. Τότε έστελνε με αποφασιστικότητα σε όλους το μήνυμα ότι μπορεί να ανοίξει πολλούς άλλους δρόμους, δίνοντας εναλλακτικές επιλογές στον κυπριακό λαό. Τον Φεβρουάριο του 2013, ο λαός σε ποσοστό 57% του έδωσε αυτή την ευκαιρία. Όχι γιατί όλοι συμφωνούσαν μαζί του, όχι γιατί ξαφνικά τον αγάπησαν. Τον ψήφισαν γιατί οι περισσότεροι είχαν κουραστεί από την ανερμάτιστη οικονομική πολιτική του Δημήτρη Χριστόφια, από την αδιέξοδη πολιτική του Τάσσου Παπαδόπουλου στο Κυπριακό, από τον φόβο και τις ιδεοληψίες οι οποίες χαρακτήριζαν την πολιτική της χώρας μας την τελευταία δεκαετία. Η ψήφος προς τον Αναστασιάδη ήταν μια ψήφος ανοχής και ταυτόχρονα ελπίδας προς έναν πολιτικό που είχε πείσει και τον πλέον δύσπιστο ότι τουλάχιστον είχε τόλμη και όραμα να προχωρήσει. Δύο χρόνια μετά την εκλογή του έχει καταφέρει να πλησιάσει, έστω, τις προσδοκίες του κυπριακού λαού; Αρχή άνδρα δείκνυσι, έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι.

•  Σχεδόν 24 μήνες μετά την εκλογή του έχει αποδειχθεί ένας μεγαλόστομος τακτικιστής. Δεσμεύτηκε ότι δεν θα υπάρξει κούρεμα, ενώ όλα τα ενδεχόμενα ήταν ανοικτά, με αποτέλεσμα να εκτεθεί ανεπανόρθωτα ενώπιον του κυπριακού λαού. Χάραξε κόκκινες γραμμές στο Κυπριακό του στυλ «αν το Μπαρμπαρός παραβιάσει την κυπριακή ΑΟΖ αποχωρώ από τις συνομιλίες», με αποτέλεσμα να επιτρέψει στην Τουρκία να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, στον Έρογλου να κερδίζει εύκολα την επανεκλογή του και στα Ηνωμένα Έθνη να μας θεωρούν την αδιάλλακτη πλευρά.

•  Σχεδόν 24 μήνες μετά την εκλογή του, αντί να στείλει το μήνυμα ότι η χώρα απαλλάσσεται από το τέρας της διαπλοκής, διεκδικεί με κάθε τρόπο μια θέση στο πάνθεον των διαπλεκομένων. Πότε με τα λεφτά που έβγαλαν άρον-άρον οι συμπέθεροι πριν το κούρεμα, πότε με τα οικόπεδα ευκαιρίας της Αρχιεπισκοπής στους Καλογήρους, πότε με τα αεροπλανάκια του Λεμπέντεφ και του Λαζαρή, πότε με το δικηγορικό του γραφείο να εμπλέκεται σε πωλήσεις υποκαταστημάτων τραπεζών ή αεροπορικών εταιρειών.

•  Σχεδόν 24 μήνες μετά την εκλογή του είναι διάχυτη μια εικόνα τσαπατσουλιάς έως και ανικανότητας διαχείρισης. Είτε γιατί επέτρεψε στη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη να ετοιμάσει τα συμβόλαια της διοικήτριας της Κεντρικής δίνοντας στον εαυτό της αύξηση, είτε γιατί έφερε το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις και επί έξι μήνες δεν μπορεί να φέρει στη Βουλή τα νομοσχέδια περί αφερεγγυότητας, είτε γιατί εξήγγειλε ανακατατάξεις στο Προεδρικό και ανακατατάξεις δεν είδαμε.

Τι ηγέτης;
        

Ένας ηγέτης, έλεγε ο Ναπολέων Βοναπάρτης, είναι κατά κύριο λόγο ντίλερ της ελπίδας. Με τις κινήσεις του Νίκου Αναστασιάδη τι ελπίδα έχουμε για λύση του Κυπριακού; Όλοι πλέον φοβόμαστε ότι στην ιστορία κινδυνεύει να μείνει ως ο ηγέτης που στήριξε τη λύση γενναία και με προσωπικό κόστος και τελικά χρεώθηκε την de jure διχοτόμηση. Προορισμός μιας ηγεσίας είναι η δημιουργία περισσότερων ηγετών και όχι οπαδών, έλεγε ο Ραλφ Νάντερ. Αυτό εξυπονοεί το ωρίμασμα ενός λαού, ώστε να καταστεί λιγότερο φοβικός, περισσότερο ορθολογιστής και αισιόδοξος ότι μπορεί να ξεπεράσει τις δυσκολίες. Για να το πετύχει αυτό ο Νίκος Αναστασιάδης, οφείλει να αναλάβει ξανά την πρωτοβουλία των κινήσεων και όχι να σέρνεται πίσω από τον ορυμαγδό των λαϊκιστών αυτής της χώρας.

• Χρειάζεται να αναλάβει την πρωτοβουλία κινήσεων στο Κυπριακό με το ΑΚΕΛ, είτε γιατί το θέλει είτε διότι δεν έχει άλλη επιλογή να κινηθεί δίπλα του σε μια προσπάθεια μιας έντιμης διευθέτησης. Τα κεντρώα εθνικιστικά κόμματα ουδέποτε θα τον στηρίξουν για δύο λόγους: πρώτον, γιατί απλούστατα διαφωνούν με τη φιλοσοφία της λύσης, δεύτερον, διότι μια λύση θα αφαιρέσει κάθε λόγο ύπαρξής τους.

• Απαιτείται να συμπεριφερθεί ως Πρόεδρος όλων των Κυπρίων. Οφείλει με εντιμότητα να απευθυνθεί και στους Τουρκοκυπρίους των οποίων είτε το θέλει είτε όχι είναι επίσης Πρόεδρος και να εξηγήσει την πολιτική του στο Κυπριακό και, κυρίως, να κάνει ανοίγματα προς το μέρος τους για να τους πείσει.

• Οφείλει να κινηθεί με αποφασιστικότητα προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης της οικονομίας, έχοντας ως μότο του κάτι το αυτονόητο στις δυτικές κοινωνίες. Η ελεύθερη οικονομία, ο καπιταλισμός, αν το προτιμάτε, λειτουργεί με κανόνες και υπό τον αυστηρό έλεγχο του κράτους. Προς αυτή την κατεύθυνση, για να είμαστε και δίκαιοι, η δικαιοσύνη επί των ημερών του άρχισε να λειτουργεί και όπως ο ίδιος χαριτολογεί… γέμισαν τα νοσοκομεία με υποδίκους που θέλουν να αποφύγουν την καταδίκη.

• Οφείλει να συμβάλει στην κάθαρση του πολιτικού συστήματος, αλλά χρειάζεται και ο ίδιος κάποια στιγμή να μιλήσει και να κάνει παραδοχές. Και για τα λεφτά του Βγενόπουλου προς το κόμμα και για τα συνεχή λάθη με το πρώην δικηγορικό του γραφείο.

Είναι επιβεβλημένο


Εν ολίγοις είναι επιβεβλημένο, Πρόεδρε, να αντιληφθείς, αν θέλεις να διασωθείς ως ηγέτης, ότι δεν μπορείς να τα έχεις καλά με όλους. Δεν μπορείς να γίνεις Τσόρτσιλ για να έχεις έναν λαό πίσω σου, δεν μπορείς να γίνεις Μακάριος για να σε ψηφίζει το 95% του κόσμου. Μπορείς όμως να μείνεις ως ο Νίκαρος που κατάφερε να ακολουθήσει με επιμονή τον δρόμο του ρεαλισμού, της διαφάνειας και του εκσυγχρονισμού, γιατί μπόρεσε τελικά να πείσει τον λαό του ότι είχε δίκαιο. Ποτέ μην αμφιβάλεις για αυτό που είπε κάποτε η Μάργκαρετ Μιντ, "ότι μια σκεπτόμενη και ευαισθητοποιημένη ομάδα ανθρώπων μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Για την ακρίβεια, αυτό είναι το μόνο πράγμα που ιστορικά είναι αποδεδειγμένο". Ίσως να μην τα καταφέρεις, ίσως να σε δικαιώσει μόνο η ιστορία. Αν όμως επιμένεις σε αυτή τη φύρδην μίγδην πολιτική, απλώς κάποια στιγμή θα φύγεις και όλοι θα σε θυμούνται για τα σκάνδαλα και τα σκανδαλάκια που σήμερα ροκανίζουν ανηλεώς την εικόνα που με τόσο κόπο έκτισες τα τελευταία 30 χρόνια.